συνέντευξη Μάιος 2002
Και τι ξέρει αυτός ο γκριζομάλλης κύριος από μουσική;
Έχει μία από τις πέντε μεγαλύτερες συλλογές δίσκων στον κόσμο.
Η εκπομπή του στο ραδιόφωνο παίζεται κάθε μέρα
την ίδια ώρα εδώ και 27 χρόνια- έχει μπει στο Γκίνες.
Είναι διευθυντής της Virgin Records στην Ελλάδα.
Θέλετε κι άλλα;
O Γιάννης Πετρίδης είναι τελείως αυτοδημιούργητος. Πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια, το πρωί δούλευε στο εργοστάσιο, το βράδυ πήγαινε νυχτερινό σχολείο. Η ξένη μουσική έγινε το καταφύγιό του. Σήμερα είναι το βασίλειό του.
Το βασίλειο βρίσκεται έξω από την Αθήνα σε μια μονοκατοικία με τεράστιο κήπο και πολύ ψηλή μάντρα. Λεπτομέρειες δεν δίνουμε για να μη διευκολύνουμε τίποτα επίδοξους κλέφτες… "Και τι να κλέψουν;" μας ρωτάει. "Μόνο δίσκους θα βρουν και για να τους μεταφέρουν θα χρειαστούν καμιόνια. Άσε που μπορεί να πάθουν… δισκοπάθεια! Εγώ μετά την τελευταία μετακόμιση έκανα εγχείριση στη μέση".
Κάθε πρωί ξεκινά με προορισμό πρώτα τη δουλειά που του έφερε χρήματα και εξουσία (διευθυντής στη δισκογραφική εταιρεία Virgin) και μετά τη δουλειά που του έφερε φίλους, έρωτες κι ένα φανατικό κοινό (τη ραδιοφωνική εκπομπή "4 με 5 με τον Γιάννη Πετρίδη").
«Για να δρέψεις την πραγματικότητα, ζήσε μ’ έναν παιδιάστικο, στοχαστικό και ανέμελο τρόπο στο δάσος της μοναξιάς».
Socrates - Mountains...με την βοήθεια του Vangelis... ίσως η καλύτερη Ελληνική σύνθεση ροκ...εμπνευσμένη από το Ελληνικό Δημοτικό τραγούδι.
Τι δηλώνετε ως επάγγελμα; Τι λέει, ας πούμε, η ταυτότητά σας;
Μαθητής! (γέλια)... Γι' αυτό να μου μιλάτε στον ενικό. Ήμουν μαθητής όταν την έβγαλα. Και δεν θέλω να την αλλάξω.
Δεν θέλεις να μεγαλώσεις;
Δεν θέλω να χάσω την ανησυχία μου. Και ευτυχώς που είμαι σ' ένα επάγγελμα που με κρατάει νέο, χωρίς να γελοιοποιούμαι.
Εννοείς ότι ανανεώνεσαι ανακαλύπτοντας νέα τραγούδια;
Ναι, ναι! Εγώ ποτέ δεν είπα: "Α τι φοβεροί που ήταν οι Beatles και τι ωραία που περνούσαμε τότε!".
Ωραία ήταν πράγματι τότε, αλλά τα έχω κλείσει όλα αυτά σε κάποια ντουλάπια.
Και δεν τ' ανοίγεις ποτέ;
Τ' ανοίγω πότε-πότε, αλλά από ενδιαφέρον να δέσω το παλιό με το καινούργιο. Όχι από νοσταλγία. Ας πούμε, θα βάλω και Billy Holiday στην εκπομπή μου με την ελπίδα να την ακούσει ένας δεκαοχτάρης και να πει: "Πώπω, τι φωνή είναι αυτή!"
Τι ηλικίες σε ακούνε;
Όλες. Το κοινό τους σημείο είναι ότι ενδιαφέρονται πραγματικά για τη μουσική. Τη περασμένη βδομάδα με κάλεσαν στην Κρήτη για μια συζήτηση κάτι φοιτητές, παιδιά δηλαδή 19-20 χρονών.
Πάντως έχεις χάσει τον αριθμό των ακροατών που είχες κάποτε.
Αυτό ήταν μοιραίο, απ' τη στιγμή που ήρθε το ιδιωτικό ραδιόφωνο και γέμισε ο τόπος εκπομπές. Καλύτερα όμως. Μέτρησα έτσι τους πραγματικούς μου φίλους.
Έρχεσαι σε επαφή μαζί τους;
Ναι, βέβαια. Παίρνουν τηλέφωνα, στέλνουν γράμματα…
Τι ρωτάνε;
Διάφορα, ό,τι μπορείς να φανταστείς. Προχθές συνέβη κάτι καταπληκτικό. Παίρνει κάποιος τηλέφωνο και λέει: "Ψάχνω ένα συγκρότημα που θυμίζει τους Boston και έχει τον τάδε στίχο. Το βάλατε κάποτε στην εκπομπή σας". Του λέω "Πότε το 'βαλα;" και μου λέει "Πριν 20 χρόνια!" …Κάτι τέτοια συμβαίνουν και θυμάμαι ότι εκεί έξω υπάρχουν φοβερά παιδιά.
Κάνεις μόνος σου την εκπομπή;
Όχι. Είμαι απ' την αρχή με τον φίλο μου, τον Κώστα Ζουγρή. Είναι ο αφανής ήρωας αυτής της υπόθεσης.
Τι το ιδιαίτερο έχει η εκπομπή σας;
Εγώ πρέπει να το πω αυτό; (γέλια) …ΟΚ, θα το πω κι ας είναι εγωιστικό. Δεν υπάρχει άλλη εκπομπή που να παρουσιάζει αυτά που έρχονται. Όχι αυτά που υπάρχουν, αλλά αυτά που έρχονται.
Εσύ πως τα μαθαίνεις;
Είμαι μανιακός. Ψάχνω στο Internet, διαβάζω περιοδικά, ενημερώνομαι. Και απ' τη στιγμή που ενημερώνομαι, μπορώ να ξέρω τι έρχεται. Και έχω και το αυτί πια, μετά από τόσα χρόνια, να προβλέπω και τη σημασία του.
Θα έχεις βέβαια και καλύτερες προσβάσεις πλέον σαν διευθυντής δισκογραφικής εταιρείας…
Μπα, μη νομίζεις. Γιατί αυτά που μου στέλνουν οι άλλες εταιρείες είναι τα τυποποιημένα, το mainstream δηλαδή.
Το mainstream δεν σ' ενδιαφέρει;
Πώς δεν μ' ενδιαφέρει! Εγώ δεν φτύνω τους Backstreet Boys ή τους N'Sync.
Βρίσκεις ότι έχουν κάτι ενδιαφέρον;
Ενδιαφέρον μουσικό, όχι, δεν βρίσκω κανένα. Αλλά τους παρακολουθώ σαν φαινόμενο στην εξέλιξη της ποπ. Και βλέπω ότι κάποτε ήταν οι Monkeys, αργότερα οι Abba, οι Duran-Duran, οι Culture Club και τώρα οι Backstreet Boys.
Εσύ προτιμάς τη ροκ ή την ποπ;
Την ροκ, αλλά πρόσεξε: Τη δεκαετία του '60 όλα ποπ τα λέγανε. Και οι Beatles και οι Rolling Stones και οι χίππις και η αμφισβήτηση, όλα ήταν μέρος της ποπ κουλτούρας. Μετά το '70 άρχισαν οι διαχωρισμοί ποπ, ροκ, σόουλ, ντίσκο, μέταλ κλπ., κυρίως από τα media που είχαν ανάγκη να βάλουν ταμπέλες.
Έτσι εγώ μπορεί να δηλώνω ροκ, αλλά ξέρω ότι ο Stevie Wonder ή ο Marvin Gaye είναι καλύτεροι από εκατομμύρια ροκ τραγουδιστές. Και η ντίσκο που κάποτε όλοι οι ροκάδες τη βρίζανε και τη θεωρούσαν σκουπίδι έχει επιστρέψει κι έχει πάρει την εκδίκηση της. Μόνο που τώρα δεν την λένε ντίσκο, αλλά dance.
Εσύ την ντίσκο την έβριζες τότε;
Εγώ για το Saturday Night Fever έλεγα διθυράμβους. Άλλαξε την κουλτούρα της εποχής. Όπως διθυράμβους έλεγα για το πανκ και όλοι με κοιτούσαν περίεργα. Κι όμως το πανκ άφησε τα ίχνη του σε ό,τι ακολούθησε. Αυτό είναι που έχει σημασία για ένα μουσικό κίνημα.
Ποιο είναι το τελευταίο μεγάλο μουσικό κίνημα;
Αναμφισβήτητα το ραπ. Σήμερα το λένε χιπ-χοπ.
Έπεσες ποτέ έξω σε κάποια πρόβλεψή σου;
Ναι, στη Madonna. Το '82-'83 που πρωτοβγήκε την χαρακτήρισα άφωνη και περαστική. Τελικά ήταν άφωνη, αλλά κωλοπετσωμένη. Το '88 όταν βγήκε το Vogue φάνηκε το ταλέντο της: Πιάνει όλα τα νέα ρεύματα και συνεργάζεται μαζί τους. Κάνει, ας πούμε, δίσκο με τον Lenny Kravitz όταν δεν τον ξέρει σχεδόν κανείς. Ή, τώρα, βλέπει τη νέα χορευτική σκηνή στη Γαλλία, συνεργάζεται αμέσως με τους Γάλλους Dj's και κάνει πάλι επιτυχία (το "Music").
H Britney Spears λες να κρατήσει;
Φαίνεται ότι έχει ένα ταλεντάκι περισσότερο από τις άλλες που βγήκαν μαζί της. Δείχνει να θέλει να μεγαλώσει μαζί με το κοινό της. Στο καινούργιο της άλμπουμ έχει ένα προκλητικό κομμάτι, το "I'm a slave for you" γεμάτο σεξουαλικά υπονοούμενα. Καμιά σχέση με το αθώο κοριτσάκι του Disney Club. Βγήκαν έξαλλες οι μαμάδες στην Αμερική και είπαν στα παιδιά τους "μη πάρετε αυτόν το δίσκο".
"Με αποκαλούσαν πράκτορα
της CIA!"
Η ιστορία της θρυλικής ραδιοφωνικής εκπομπής του Γιάννη Πετρίδη, όπως μας τη διηγήθηκε ο ίδιος.
Το να βάλεις ροκ μουσική στο ραδιόφωνο λίγο μετά τη χούντα ισοδυναμούσε με επανάσταση. Ως τότε από ξένη μουσική ακουγόντουσαν σαχλαμάρες (κάτι Albano, κάτι Adamo…). Για να καταλάβετε, η αγορά των δίσκων ήταν 98% ελληνική και 2% ξένη. Με καλεί, λοιπόν, το '76 ο Μάνος Χατζιδάκις, που ήταν τότε διευθυντής, και μου λέει: "Πάρε ένα τρίωρο, 7 με 10 το πρωί, και βάζε ό,τι θέλεις". Αρχίζω να βάζω φοβερά πράγματα: Led Zeppelin, Black Sabbath, Jethro Tull… Ήμουν λυσσασμένος να ακουστούν αυτά. Αμέσως αρχίζει ένας πόλεμος εναντίον μου. Τα "ΝΕΑ" γράφουν: "Ποιος είναι αυτός που μας φέρνει την Αμερική εδώ κάθε πρωί;". Ο "Ριζοσπάστης" με αποκαλεί "πράκτορα της CIA". Μέχρι και ο Μίκης Θεοδωράκης διαμαρτύρεται ότι απειλείται η ελληνική μουσική (μετά από χρόνια βέβαια άλλαξε γνώμη…). Αλλά το αυτί του Χατζιδάκι δεν ίδρωνε με τίποτα. Το μόνο που μου ζητάει είναι να μεταθέσω την εκπομπή το απόγευμα που οι δημοσιογράφοι λείπουν στα γραφεία τους. "Και βάζε ακόμα χειρότερα!" μου λέει. Έτσι η εκπομπή βαφτίζεται "Ποπ κλαμπ", αρχίζει να βγαίνει 4-5 κάθε απόγευμα και να την ακούνε οι μαθητές που γυρνάνε απ' το σχολείο.
Το '81 η εκπομπή γίνεται θύμα της αντιαμερικανικής πολιτικής του ΠΑΣΟΚ. Μου επιβάλουν να παίζω μέρα παρά μέρα και μόνο παλιά τραγούδια. Το δέχομαι προσωρινά. Ευτυχώς το '83 γίνεται διευθυντής ένα φωτισμένος αριστερός, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, και η εκπομπή ξαναγίνεται καθημερινή με τον τίτλο "4 με 5 με τον Γιάννη Πετρίδη" (Ναι, είναι λίγο ματαιόδοξο το ότι έβαλα το όνομά μου στον τίτλο…)
Το '88 έρχεται το ιδιωτικό ραδιόφωνο, χάνω το "πλατύ κοινό" και μετράω τους πραγματικούς μου φίλους.
Το '91, επί Μητσοτάκη, ραδιοφωνικά αισθάνομαι σαν τη μύγα μες στο γάλα. Κανείς δε με πιέζει, αλλά και κανείς δε με εμπνέει. Όχι, δεν αρκεί το τι κάνεις εσύ. Έχει σημασία να νιώθεις καλά και μ' αυτό που παίζεται πριν ή μετά από σένα. Κάτι που, στο κρατικό ραδιόφωνο, ξανανιώθω σήμερα.
Η εκπομπή "4 με 5 με τον Γιάννη Πετρίδη"
παίζεται κάθε μέρα στους 105,8 FM
Μήπως αυτό είναι απλώς μάρκετινγκ;
Και το μάρκετινγκ ταλέντο είναι. Χαλάει η ίδια την εικόνα της πριν την ξεσκίσουν τα media με την επανάληψη.
Για τον Eminem τι γνώμη έχεις;
Πολύ καλός. Είναι ο μοναδικός λευκός που κάνει ραπ. Μεγάλωσε στο Bronx και έχει πίσω του ένα φοβερό μαύρο παραγωγό, τον Dr Dre. Αλλά σιγά-σιγά έγινε μέρος του συστήματος που έβριζε. Ας πούμε, έβριζε τα Grammy και πήγε στα Grammy και βραβεύτηκε. Έβριζε τους ομοφυλόφιλους και έκανε ντουέτο με τον Elton John. Για μένα αυτή ήταν η καλύτερη εκδίκηση του Elton John.
Για τον Robbie Williams τι έχεις να πεις; Είναι ο νέος Frank Sinatra;
Σιγά τα λάχανα! Ένας πονηρούλης Βρετανάκος είναι που έχει πέραση μόνο στη Βρετανία γιατί προέρχεται από ένα συγκρότημα που εκεί λατρεύτηκε (τους Take That) και γιατί η νέα γενιά εκεί δεν ξέρει τι της γίνεται από αμερικάνικο σουίνγκ.
Ο δίσκος του πάντως πούλησε κι εδώ…
Ναι. Και ξεγέλασε και καλούς μουσικοκριτικούς. Για μένα είναι ο πιο ψεύτικος δίσκος της χρονιάς.. Αν αυτός ο δίσκος πιάσει ποτέ στην Αμερική - την πατρίδα του σουίνγκ - εγώ θα σταματήσω να κάνω εκπομπές!
Ούτε το ντουέτο με τη Νικόλ Κίντμαν σου άρεσε;
Εκεί είναι η πονηριά του! Πήρε τη Νικόλ Κίντμαν στην καλύτερή της φάση και είπαν ένα χαζοτράγουδο ("Something stupid" κυριολεκτικά) που ο Σινάτρα είχε πει με την κόρη του μόνο και μόνο για να την προωθήσει. Ποτέ ξανά δεν το τραγούδησε ο Σινάτρα σε live δίσκο. Το ότι έγινε χιτ και μάλιστα με τον Williams δείχνει την κατάντια της μουσικής σήμερα. Όπως κατάντια είναι και η ταχύτητα με την οποία αλλάζουν όλα. Συγκροτήματα εμφανίζονται κι εξαφανίζονται μέσα σε τρίμηνα. Για Offspring και Green Day χαλούσε ο κόσμος! Πούντοι τώρα;! Ξέρετε ποιοι είναι το νούμερο ένα της χρονιάς; Οι ...Beatles! Μ’ ένα μόνο άλμπουμ, πούλησαν 8 εκατομμύρια δίσκους σχεδόν 40 χρόνια μετά… Ζητούνται νέοι Beatles!
Τουλάχιστον οι Rolling Stones συνεχίζουν...
Α ναι! Πάτησαν τα 60, κάνουν τουρνέ και συνεπαίρνουν ακόμα τον κόσμο. Είναι μοναδικοί. Δεν θα 'λεγα ανεπανάληπτοι, διότι επαναλαμβάνουν οι ίδιοι τον εαυτό τους. Τα νέα τους τραγούδια είναι τα παλιά με άλλες νότες.
Μπορεί κάποιος καλλιτέχνης να είναι κακός και όμως ν' αντέχει στον χρόνο; Κάτι σαν ...κατσαρίδα!
Σπάνια, πολύ σπάνια. Η μόνη "κατσαρίδα" που μπορώ να σκεφτώ είναι η Kylie Minogue. Αντέχει εδώ και 20 χρόνια... Αν κι ένα τελευταίο της τραγούδι, το "Can't Get You Out Of My Head", είναι καλό.
Εσύ ποιους ξεχωρίζεις από τους καινούργιους;
System Of A Down, Tool, Moby, Norah Jones.
Ποια είναι η Norah Jones;
Είναι καινούρια, μόλις έβγαλε δίσκο στην Αμερική. Πιστεύω ότι θα χαλάσει κόσμο φέτος. Τραγουδάει τζαζ, αλλά θα κάνει “crossover” και σε άλλες κατηγορίες ακροατών.
Οι Muse πώς σου φαίνονται;
Πολύ ωραίοι. Και ψαγμένοι. Ήταν έκπληξη η διασκευή που έκαναν στo "Feeling Good" της Nina Simone.
Ο Manu Chao;
Αυτός είναι ωραίο παράδειγμα μουσικού που πουλάει, χωρίς να “ξεπουλιέται”. Διότι συνεχίζει να κάνει αυτό που πάντα έκανε (να περνάει, δηλαδή, μια πολιτική και κοινωνική άποψη μέσα από ένα κράμα ποπ, ροκ και λάτιν) και ξαφνικά γίνεται γνωστός στο ευρύ κοινό.
Με το “Me Gustas Tu”;
Ναι, αλλά ο Manu Chao δεν είναι μόνο το “Me Gustas Tu” που τραγουδήσανε οι γκόμενες και ανεβήκαν στα τραπέζια... Έχει πολλά ωραία και ψαγμένα κομμάτια. Είναι ένας μικρός Bob Marley της εποχής του.
Από τους “εμπορικούς” ποιους άλλους ξεχωρίζεις;
Για να δούμε... (παίρνει ένα περιοδικό που έχει τα τσαρτ με τα 100 πρώτα της εβδομάδας. Ψάχνει... ψάχνει... ψάχνει...) Η Macy Gray είναι καλή... Η Alicia Keys... Η συγχωρεμένη η Aaliyah... Αυτές! Δεν είναι ακριβώς mainstream, αλλά πουλήσανε πολλούς δίσκους.
Το ίντερνετ έβλαψε πολύ την δισκογραφία;
Πάρα πολύ! Οι πωλήσεις διεθνώς πέφτουν συνέχεια. Ήδη κάποιοι καλλιτέχνες (π.χ. ο David Bowie) δήλωσαν ότι θα βγάζουν την δουλειά τους κατευθείαν στο ίντερνετ. Οδηγούμαστε δηλαδή σε νέο φόρματ, όπου δεν θα χρειάζεται ως μεσάζων η εταιρεία.
Καλό αυτό για εμάς! Αλλά πώς θα πληρώνονται οι καλλιτέχνες;
Θα βρεθεί ο τρόπος. Πάντως δεν θα είναι δωρεάν. Για να "κατεβάσεις" κάτι, θα πρέπει να πληρώσεις. Λιγότερα βέβαια από το CD.
Μάθαμε ότι είσαι ο μόνος Έλληνας που ψηφίζει για το αμερικανικό "Rock and Roll Hall of Fame". (Το "Rock and Roll Hall of Fame" είναι κάτι σαν το μουσείο της ροκ μουσικής. Στεγάζεται στο Κλίβελαντ και εκεί μπορεί κανείς να περάσει τη μέρα του παρακολουθώντας ταινίες για την εξέλιξη της ροκ, βλέποντας προσωπικά είδη σημαντικών καλλιτεχνών - π.χ. την κιθάρα του Eric Clapton ή το μπλε σουέντ σακάκι του Elvis Presley- ή ακούγοντας σπάνιους δίσκους που δεν βγαίνουν πια. Κάθε χρόνο 500 ειδικοί απ' όλο τον κόσμο - ανάμεσα τους ο Γιάννης Πετρίδης - ψηφίζουν ποιος καλλιτέχνης αξίζει να μπει στο μουσείο, αρκεί να έχει κλείσει 25 χρόνια παρουσίας.) Πώς μπήκες σ' αυτή την επιτροπή;
Εντελώς συμπτωματικά. Το 1985 βρισκόμουν στη Νέα Υόρκη σ' ένα δείπνο με ανθρώπους της μουσικής βιομηχανίας. Κάθισα δίπλα σ' ένα σπουδαίο τύπο, τον Σέϊμουρ Στέϊν (είναι αυτός που ανακάλυψε την Madonna). Με την κουβέντα ανακαλύψαμε την κοινή τρέλα που είχαμε για τα στατιστικά της ροκ: ποιος έκανε εκείνη την επιτυχία, πόσο καιρό έμεινε στα τσαρτ κ.λ.π. Όλη τη βραδιά την περάσαμε με ερωτήσεις και απαντήσεις. Ξαφνικά μου λέει: "Θα σου κάνω άλλη μια ερώτηση κι αν απαντήσεις θα είσαι ένας από τους 50 Ευρωπαίους που θα ψηφίζουν για το "Rock and Roll Hall of Fame". Μου λέει λοιπόν: "Ξέρεις το τραγούδι "Pittsburgh, Pennsylvania" του Γκάι Μίτσελ;" (μια επιτυχία των αρχών της δεκαετίας του '50). Του λέω "Ναι". "Μουρμούρισ' το!" μου λέει. Του το μουρμούρισα και ...μπήκα!
Φέτος ψηφίσατε;
Ναι. Φέτος ψηφίστηκαν οι Ramones (πανκ), οι Talking Heads (ροκ), η Brenda Lee (είχε κάποτε τραγουδήσει Χατζιδάκι) και άλλοι... Είναι κρίμα, ξέρετε, που δεν υπάρχει αντίστοιχος θεσμός στην Ελλάδα. Ένα μουσείο, σαν το μουσείο του ηθοποιού, που θα διασώσει την παράδοση του ελληνικού τραγουδιού: από τον Παπαϊωάννου και τον Τσιτσάνη μέχρι τους σύγχρονους. Μακάρι να γίνει!
Χλωμό το βλέπουμε! Θα γινόταν χαμός για το ποιος θα πρωτομπεί όχι στο μουσείο, αλλά στην επιτροπή! (γέλια)... Πώς σου φάνηκε ο χαμός που έγινε για τα προκριματικά της Γιουροβίζιον;
Αντάξιος του διαγωνισμού. Ο Χατζιδάκις τον είχε χαρακτηρίσει "πανηγυράκι διεθνούς επιπέδου"... Μισό λεπτό. (Πάει να αλλάξει τον δίσκο που ακούγαμε. Η συνέντευξη γίνεται φυσικά μετά μουσικής. Επιστρέφει.)
Τι δεν κάνεις χωρίς μουσική στην καθημερινή σου ζωή;
Τίποτα. Όλα τα κάνω με μουσική.
Και φαγητό;
Όλα!
Και τουαλέτα;
Όλα!
Κι εμείς… Μόνο σεξ δεν κάνουμε με μουσική.
Γιατί;
Όχι δεν είναι κατάστημα δίσκων. Είναι ένα (πολύ μικρό) κομμάτι της συλλογής του Γιάννη Πετρίδη.
Γιατί δεν κάνουμε σεξ! (γέλια) ...Σοβαρά τώρα, όλους αυτούς τους δίσκους που υπάρχουν γύρω μας, τους έχεις ακούσει όλους;
Φυσικά.
Υπάρχουν φορές που αισθάνεσαι ότι η αγάπη σου για τη μουσική γίνεται αρρώστια;
(παύση)… Ναι.
Ποια είναι τα συμπτώματα αυτής της αρρώστιας;
Τα συμπτώματα… Απλώς θα σου πω ότι κάποιες φορές η μουσική
μου προκάλεσε παράνοια και με τρόμαξε.
Ήσουν μόνος εκείνη την στιγμή;
Ναι…
Στο σπίτι;
Δεν θέλω να επεκταθώ… Είναι κάτι που προσπαθώ να θάψω μέσα μου.
Αν δεν ήσουν παραγωγός στο ραδιόφωνο, τι θα ήθελες να είσαι;
Σκηνοθέτης. Έχω πάθος με τον κινηματογράφο.
Στην τηλεόραση σκέφτηκες να δουλέψεις ποτέ;
Έχω δουλέψει στη δεκαετία του '70. Δεν είχατε γεννηθεί ακόμα…
Τώρα από τα ιδιωτικά κανάλια σου έχουν γίνει προτάσεις;
Ναι, αλλά δε με ενδιαφέρουν. Για τη ΝΕΤ μόνο ετοιμάζω ένα είδος μουσικής αναδρομής από το '60 μέχρι σήμερα. Και για αργότερα έχω μια ιδέα για μια εκπομπή που θα ασχολείται μόνο με τα τωρινά πράγματα.
Θα βγαίνεις στο γυαλί λοιπόν;
Όχι ο ίδιος. Θα βγαίνει ένα νέο παιδί. Εγώ θα είμαι ο παραγωγός.
Και πώς θα προλαβαίνεις και ραδιόφωνο και τηλεόραση και τη διεύθυνση της εταιρείας;
Την εταιρεία θα την παρατήσω.
Μιλάς σοβαρά;
Σοβαρότατα. Σ' ένα δυο χρόνια το πολύ έχω φύγει. Δεν αντέχω άλλο. Η μουσική βιομηχανία έχει ξεφτιλιστεί. Πουλάει τραγούδια-τσίχλες. Τα μασάς, τα φτύνεις, τα ξεχνάς!
Και επηρεάζει αυτό τη δουλειά σου;
Φυσικά! Αισθάνομαι πίεση για την κατασκευή επιτυχιών και μόνο. Κάνεις, ας πούμε, ένα πείραμα και βγάζεις έναν μουσικό. Κι εσύ πιστεύεις στο ταλέντο του και λες ότι, αν δεν πιάσει με το πρώτο άλμπουμ, θα πιάσει με το δεύτερο ή με το τρίτο. Έτσι γινόταν ως τώρα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά παντού. Ε, αυτό πια τελείωσε! Τώρα σου λένε: "Αν δεν πιάσει με το πρώτο, πέτα τον! Βρες άλλον!"
Στην ψύχρα;
Στην ψύχρα! Κι έτσι φτάνουμε σ' αυτό το συνονθύλευμα της ελληνικής μουσικής που ακούς τώρα. Όλα αυτά τα εμπορικά κατασκευάσματα που κάποτε ήταν μέρος της πίτας και τώρα είναι η πίτα ολόκληρη.
Μιλάς για Δέσποινα Βανδή, Άντζι Σαμίου… κλπ;
Όλα, όλα αυτά. Ο Τσαλίκης, ο Βαλάντης, η Γιαγκούση, ο… πώς τον λένε; …ο Τριαντάφυλλος, ο…
…ο Λεμπέσης…
Μπράβο! Τι είναι αυτά; Κατασκευάσματα δεν είναι;
Για τον Φοίβο πάντως, που υπογράφει πολλά από αυτά τα "κατασκευάσματα", ο Σαββόπουλος έχει πει ότι έχει και ταλέντο.
Ε, κάτι τέτοια λέει ο Σαββόπουλος κι εμείς όλοι που τον αγαπάμε, λέμε "πάει, τά 'χασε!" …Τι ταλέντο; Ταλέντο έχει να αντιγράφει τους ξένους! Και μάλιστα απροκάλυπτα (στην Αμερική θα τον είχαν κλείσει φυλακή). Διότι και άλλοι έχουν επηρεαστεί από ξένους, όπως ο ίδιος ο Σαββόπουλος από τον Ντύλαν, αλλά το αφομοίωσαν. Ενώ αυτοί σήμερα είναι καθαροί αντιγραφείς. Η κατάσταση στη δισκογραφία είναι άθλια! Είναι η χειρότερη περίοδος που περνάει ποτέ το ελληνικό τραγούδι… Και δε θά 'πρεπε ο Διονύσης να λέει ότι ο Φοίβος είναι καλός…
Δεν είπε ακριβώς "καλός". Είπε "καλός σ' αυτό που κάνει".
Μα και να ισχύει αυτό, δε θά 'πρεπε καν να το λέει μπροστά στο γενικότερο κακό που φέρνει. Και δυστυχώς ο Φοίβος και οι όμοιοί του φέρνουν πολύ κακό. Εξαφανίζουν κάθε περίπτωση εναλλακτικής σκηνής... Εσείς, αλήθεια, τι ακούτε από ελληνική μουσική;
Δημήτρης: Εγώ, για να είμαι ειλικρινής, ακούω... "τα κατασκευάσματα" που λέγαμε! (γέλια)
Γιάννης: Εγώ ακούω Ξύλινα Σπαθιά, Active Member,Τρύπες…
Αυτοί δεν βγήκαν όμως σήμερα… Είναι ήδη 40 χρονών. Και δε θα μπορούσαν να βγουν σήμερα οι αντίστοιχοι, γιατί δεν θα τους δινόταν η ευκαιρία. Και ούτε βέβαια θα τους έπαιζαν τα media.
Γιατί όχι; Άμα ήταν καλοί;
Μα και οι προηγούμενοι που είπες, καλοί είναι. Όπως καλοί είναι και ο Πορτοκάλογλου, ο Δημητριάδης, ο Φάμελος, ο Αλκίνοος… Αλλά πόσες φορές θα τους δείτε αυτούς στην τηλεόραση; Μια στις τόσες! Και στα δελτία ειδήσεων; Ποτέ! Τελικά καλό είναι ό,τι δεν παίζει η τηλεόραση.
Είναι θέμα γούστου;
Όχι βέβαια! Είναι θέμα του ποιος ελέγχει τα media σήμερα.
Καλά, μια εταιρεία σαν την Virgin δεν έχει λόγο στα media;
Όχι. Λόγο έχουν οι εταιρείες που ελέγχουν τα media. Ξέρεις, ας πούμε, ότι ο Αντένα έχει κάνει μια δισκογραφική εταιρεία;
Ναι, τη Heaven. Για αυτό και μας έχει πρήξει ο Αντένα με το Λεμπέση. Ο Λεμπέσης ανήκει στην Heaven.
Να που τα 'χετε πάρει χαμπάρι! Και υπάρχουν κι άλλες: η Alpha του Βαρδινογιάννη...
...η Nitro Music του Κωστόπουλου...
Υπάρχουν πολλές. Κι έρχονται κι άλλες.
Ε τότε, το μόνο που μένει είναι να κάνει και η Virgin ένα κανάλι για να προωθεί τα προϊόντα της!
Αυτό πια δεν ενδιαφέρει εμένα! Γι' αυτό σου λέω, φεύγω! Ούτε μπορώ ούτε θέλω να συναγωνιστώ αυτούς τους εμπόρους. Ελέγχουν τα πάντα. Ξεκίνησαν από τα περιοδικά και τα κανάλια, όρμησαν μετά στη μουσική, επενδύουν τώρα στον κινηματογράφο.
Δηλαδή είχαν τα μέσα και τώρα θέλουν και το ίδιο το προϊόν…
Μπράβο! Και το δυστύχημα είναι ότι το προϊόν είναι τέρας.
Και γιατί να μην τους ενδιαφέρει και το καλό προϊόν; Αφού και το καλό πουλάει.
Ναι, αλλά το καλό θέλει χρόνο και γι' αυτούς ο χρόνος είναι χρήμα. Ο Bob Dylan για να γίνει αυτό που είναι πέρασαν χρόνια. Οι πρώτοι του δίσκοι δεν πουλούσαν. Υπήρχαν όμως εταιρείες και άνθρωποι εμπνευσμένοι που τού 'δωσαν την ευκαιρία να συνεχίσει. Όπως και στην Ελλάδα υπήρχε, ας πούμε, ο Πατσιφάς που έβγαλε τον Χατζιδάκι και μετά τον Σαββόπουλο και το νέο κύμα.
Εσύ γιατί δεν έγινες ένας δεύτερος Πατσιφάς;
Το προσπάθησα. Έβγαλα τις Τρύπες και τα Ξύλινα Σπαθιά. Πήγε να δημιουργηθεί ένα ολόκληρο κίνημα γύρω τους. Ε... μόλις το πήραν χαμπάρι τα media, έπεσαν πάνω του και το κατέστρεψαν.
Δεν σε καταλαβαίνουμε.
Ακούστε... Το '85 ακούω τα πρώτα τραγούδια από τις Τρύπες και παθαίνω πλάκα. Πηγαίνω στα κλαμπ που παίζανε, Θεσσαλονίκη και Εξάρχεια, και βλέπω έναν ολόκληρο κόσμο από παιδιά ανήσυχα να τους ακολουθεί. Στην αρχή δεκάδες, μετά εκατοντάδες, μετά χιλιάδες. Στο μεταξύ τα media κοιμούνται. Έπρεπε να πουλήσουν οι Τρύπες 50.000 δίσκους, ή να γίνουν επεισόδια σε μια συναυλία, για να ξυπνήσουν. Και αρχίζουν αμέσως όλοι οι άσχετοι να γράφουν άρθρα και αναλύσεις και να κανακεύουν ένα κίνημα που γεννήθηκε κάτω από τη μύτη τους. Συγχρόνως αρχίζουν να προβάλλουν συγκροτήματα τύπου "Τρύπες" ή τύπου "Ξύλινα Σπαθιά" και νάσου ξαφνικά οι "Ψόφιοι Κοριοί" και νάσου οι ..."Ιπτάμενοι Ψύλλοι". Ε... στο τέλος ψόφησαν οι κοριοί, ψόφησαν οι ψύλλοι, ψόφησε και το κίνημα.
Από υπερβολική δόση προβολής;
Ακριβώς. Τα media είναι το πιο σκληρό ναρκωτικό.
Και τώρα τι γίνεται;
Τίποτα. Θα βγούνε κι άλλα προϊόντα-τέρατα, θα ξεφτιλιστούνε όλα και υποθέτω και ελπίζω ότι θα 'ρθει κι ένα καινούριο πράγμα που τώρα κρύβεται στο βάθος και δε φαίνεται.
Θα 'ρθει, επειδή σίγουρα θα το ζητήσουν κάποιοι ακροατές...
Ναι, εσείς! Ή, έστω, ...κάποιοι από εσάς.
Πριν φύγουμε, θα μας ξεναγήσεις στη συλλογή των δίσκων σου;
Ναι, βέβαια. Ελάτε!
Πόσους δίσκους έχεις;
Δεν τους έχω μετρήσει. Είναι πάντως όλη η δισκογραφία του 20ου αιώνα, όλα τα είδη, εκτός από κλασσική και τζαζ.
Υπάρχει ανάλογη συλλογή στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα όχι. Στον κόσμο υπάρχουν τέσσερις-πέντε… Να, εδώ σ' αυτά τα ράφια, βρίσκεται όλο το ιταλικό τραγούδι. Αν έρθει ένας Ιταλός και μου ζητήσει οποιοδήποτε τραγούδι από οποιαδήποτε δεκαετία, αποκλείεται να μην το βρω.
Ένας Άγγλος;
Κι ένας Άγγλος κι ένας Γάλλος κι ένας Αμερικανός κι ένας Έλληνας! Το ελληνικό τραγούδι είναι σε εκείνον τον τοίχο.
(τραβάμε τυχαία ένα CD)… Πλούταρχος!
Όσους εκτιμώ τους έχω εδώ. Ο Πλούταρχος έχει καλή φωνή στο είδος του. Τους "σαβουρέ" τους έχω σε μια παράγκα έξω από το σπίτι.
Τη Βανδή πού την έχεις;
Στην παράγκα!
Τη Βίσση;
Εδώ. Αυτή έχει τουλάχιστον φωνή…
Τον Ρουβά;
Στον διάδρομο... Δεν έχω αποφασίσει Είναι, πάντως, ο μόνος Έλληνας ποπ που έχει τα φόντα για καριέρα έξω.
Έμαθες ότι συνεργάζεται με τον παραγωγό του Ricky Martin;
Ναι, τον Desmond Child... Αλλά μην εντυπωσιάζεσαι απ' αυτό. Άμα πληρώσεις τα λεφτά που θέλει ο Desmond Child, και σε 'σένα κάνει δίσκο... Ακολουθήστε με.
(Κατεβαίνει κάτι σκάλες που οδηγούν στο υπόγειο: ακόμα μία τεράστια αίθουσα, όσο δύο σχολικές αίθουσες μαζί, γεμάτη δίσκους βινυλίου και CD)
Ποιος τα έχει ταξινομήσει όλα αυτά;
Εγώ. Ποιος άλλος; ...Εδώ, έχω όλα τα βρετανικά και αμερικανικά συγκροτήματα.
Αν σου πούμε ένα συγκρότημα, μπορείς να βρεις πού είναι;
Δοκιμάστε με!
Muse! Πού τους έχεις;
Muse… ένα λεπτό… πρόκειται για νέο συγκρότημα, άρα υπάρχει μόνο σε CD, άρα… (πλησιάζει σ' έναν τοίχο και ανεβαίνει ένα σκαμνάκι)… νάτοι!
Metallica!
(Το σκαμνάκι μεταφέρεται) Νάτοι!
(Ώρα να ζητήσουμε κάτι κουφό) Βρες μας τη μουσική της ταινίας "Μύγα"… το δεύτερο μέρος!
Μισό λεπτό, να πάμε στα soundtracks… The Fly, Part Two… Ορίστε!
Ο.Κ. Μας έπεισες! Δείξε μας τώρα ένα σπάνιο κομμάτι της συλλογής σου.
Δείτε αυτό το άλμπουμ των Beatles. Είναι από μία ηχογράφησή τους στο Μόναχο, πολύ σπάνια έκδοση.
Σε χρήματα τι αξία έχει σήμερα;
Μπορεί και 1.000 δολάρια (400.000 δρχ!)
Να σου κάνουμε μια μακάβρια ερώτηση: Αν -χτύπα ξύλο- πεθάνεις, πού θα πάει όλη αυτή η συλλογή;
Δεν με απασχολεί.
Αν σου ζητούσαν να την πουλήσεις;
Θα ήταν σαν να πουλούσα την ψυχή μου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου