Ο 'Αουγκουστ Στρίντμπεργκ (August Strindberg, 22 Ιανουαρίου 1849 – 14 Μαΐου 1912) ήταν Σουηδός θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και ζωγράφος. Γεννήθηκε το 1849 στη Στοκχόλμη - το τέταρτο παιδί από τα έντεκα της οικογένειας - από μικροαστό πατέρα, έμπορο αποικιακών και υπάλληλο ναυτιλιακής εταιρίας που είχε χρεωκοπήσει, κι από μητέρα κόρη ράφτη, που ήταν παραδουλεύτρα της οικογένειας και που τη στεφανώθηκε ο πατέρας του λίγους μόνο μήνες πριν τη γέννησή του. Τη μητέρα του ο Στρίντμπεργκ την έχασε από φυματίωση στα δεκατρία χρόνια του κι ο πατέρας του, προτού περάσει χρόνος από το θάνατο της γυναίκας του, ξαναπαντρεύτηκε τη νεαρή γκουβερνάντα των παιδιών του. Μεγαλωμένος μέσα στη μιζέρια και τις στερήσεις, καταπιεσμένος από την κακότητα της μητριάς του, έγινε ένα παιδί υπερευαίσθητο και αντιδραστικό, οξύθυμο και καχύποπτο. Από τα πικρά αυτά βιώματα της παιδικής ηλικίας του, δεν θα κατορθώσει να απαλλαγεί ποτέ "ο γιος της δούλας"
Η ζωή διαιωνίζεται διά του θανάτου.
Κατοικείτο από φοβίες ,εφιάλτες , καχυποψία , ανθρωποφοβία , μελαγχολία ,και κατάθλιψη . Όλες όμως αυτές τις μονομανίες του και νευρώσεις , τις είχε μετατρέψει σε καλλιτεχνική μορφή . Και αυτό τον συντήρησε και τον έσωσε από το βύθισμα στο σκότος της τρέλας . Η συγγραφή ήταν μία θεραπευτική αγωγή.
Πολύ πρίν από τον Κάφκα , ο Στρίνμπεργκ γράφει την υπαρξιακή του αγωνία του ενόχου που φέρει το στίγμα από την γέννησή του . Μία θεωρία κατευθείαν από την Αρχαία Ελλάδα , και τον Αναξίμανδρο όπου θήτευσε επιμελώς . Ο Κάτω Κόσμος ήταν και είναι , εδώ στη Γαία . Ο άνθρωπος είναι η πτώση του , ο κόσμος είναι ένας λειμώνας κλαυθμών και ανέστιος και προδομένος , ριγμένος σ΄ έναν άδειο κόσμο,υπόδικος σε μια Δίκη που η απόφαση προηγείται της μηνύσεως και η τιμωρία έχει απαγγελθεί πριν τελεστεί το αδίκημα .
Ο Κόσμος είναι εκ κατασκευής κακός !
Η ανθρωπότητα είναι ένας συρφετός ηλιθίων,απατεώνων , ανήθικων και εγκληματιών. Η ουσία είναι το κακό . Το καλό υπάρχει μετά τον θάνατο και προαναγγέλλεται μόνο μέσα σε κάτι νεανικές σεραφεικές υπάρξεις . Ο κόσμος είναι τόπος κολασμού και κλαυθμού. Η κοινωνία είναι ένα μασκάρεμα , η κουλτούρα ένα προσωπείο , η γλώσσα απάτη .
Βασανίζομαι ,υποφέρω .αμφιβάλλω ,άρα υπάρχω .
Η βασκανία , η μαγγανεία , η μαγεία , η αλχημεία , το παράλογο , το παράδοξο , το στρεβλό τον ερεθίζουν. Η γοητεία του φανταστικού , ο έρωτας για το μακάβριο , η μέθη για τα εκτοπλάσματα όποιας υφής , η μελέτη του θανάτου , η έφεση για το απόλυτο , το σκοτεινό και το αφύσικο τον διεγείρουν .
¨Ομως είναι εμφανής η επιρροή που ασκεί πάνω στη φιλοσοφία της ζωής του , η βασική , θεμελιώδους έννοια του μεγάλου Δανού φιλοσόφου Κίρκεγκωρντ , η επανάληψη . Ο Κίρκεγκωρντ είναι μια αιρετική φωνή αγωνίας μέσα στην απολιθωμένη προτεσταντική ηθική. Τη θέση της χάριτος και του θεϊκού προορισμού παίρνει η αγωνία της υπάρξεως , κυριολεκτικά το αγχώδες κυνήγι διά της αναμνήσεως της μελλοντικής σωτηρίας . Η επανάληψη του Δανού φιλοσόφου είναι μια ανάστροφη Πλατωνική ανάμνηση . (Κόσμος των Ιδεών) . Όχι μια επιστροφή προς το παρελθόν της ψυχής , αλλά η επιστροφή στο μέλλον. Έτσι με αυτό το Θεολογικό εμπύρετο υλικό ο Στρίνμπεργκ διερευνά τη νόσο της υπάρξεως , την Ενοχή. Κοιτάζει λίγο πιο πάνω από την βεβαιότητα , το σημείο φυγής του τείνει προς το Άπειρο . Εκεί άλλοτε συναντά τον Θεό , άλλοτε το μηδέν και άλλοτε τον Θεό ως μηδέν.
Το κλειδί που τελικά ανακαλύπτει για να κατανοήσει την ανθρώπινη συμπεριφορά είναι , το Μίσος . Το μίσος είναι κίνητρο ισχυρό για την επιβίωση , η οποία όμως στη συνείδησή του μια ροπή προς θάνατον. Οι άνθρωποι αρνούνται , μισούν,απωθούν,ερίζουν ,χωρίζονται ,αμύνονται για να αποτρέψουν το μοιραίο . Την ίδια ώρα που ανοίγονται πλησίστιοι προς την αυτοκαταστροφή.
Η επικοινωνία και ιδιαίτερα η ερωτική σχέση είναι ένα συνεχές Δούναι και Λαβείν , μια Πίστωση και μια Χρέωση , μια διαρκής Δανειοληψία από την τράπεζα ψυχής του άλλου, με τόκο το θάνατό του . Ως απελπισμένος , δεν βλέπει την ανθρώπινη επικοινωνία και τον έρωτα ούτε ως αγάπη , ούτε ως αλληλεγγύη . Τα βλέπει ως αλισβερίσι , σαν την πάλη των ψυχών για επικράτηση . Σκοπός , η υποδούλωση της μιας στη άλλη.
Το κλειδί που τελικά ανακαλύπτει για να κατανοήσει την ανθρώπινη συμπεριφορά είναι , το Μίσος . Το μίσος είναι κίνητρο ισχυρό για την επιβίωση , η οποία όμως στη συνείδησή του μια ροπή προς θάνατον. Οι άνθρωποι αρνούνται , μισούν,απωθούν,ερίζουν ,χωρίζονται ,αμύνονται για να αποτρέψουν το μοιραίο . Την ίδια ώρα που ανοίγονται πλησίστιοι προς την αυτοκαταστροφή.
Η επικοινωνία και ιδιαίτερα η ερωτική σχέση είναι ένα συνεχές Δούναι και Λαβείν , μια Πίστωση και μια Χρέωση , μια διαρκής Δανειοληψία από την τράπεζα ψυχής του άλλου, με τόκο το θάνατό του . Ως απελπισμένος , δεν βλέπει την ανθρώπινη επικοινωνία και τον έρωτα ούτε ως αγάπη , ούτε ως αλληλεγγύη . Τα βλέπει ως αλισβερίσι , σαν την πάλη των ψυχών για επικράτηση . Σκοπός , η υποδούλωση της μιας στη άλλη.
Το όλον θυμίζει τον γνωστό ουροβόρον όφιν , το φίδι που τρώει την ουρά του , που είναι το σύμβολο της Αθανασίας , της Αυτοϊάσεως , αλλά και της αέναης Επανάληψης. Η Ζωή διαιωνίζεται διά του θανάτου .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου