Translate

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2017

Sur réalisme η παντοδυναμία του ονείρου ...

Σουρρεαλισμός -  Αυτοματισμός ψυχικός, καθαρός, με τον οποίο προτίθεται κανείς να εκφράσει είτε προφορικά είτε γραπτά, είτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, την πραγματική λειτουργία της σκέψης. Υπαγόρευση της σκέψης, με την απουσία κάθε ελέγχου από τη λογική, έξω από κάθε προκατάληψη αισθητική ή ηθική.
Εγκυκλ. Φιλοσ. Ο σουρεαλισμός στηρίζεται στην πίστη στην ανώτερη πραγματικότητα ορισμένων τύπων συσχετισμών αγνοημένων ως τώρα, στην παντοδυναμία του ονείρου. στο αδιάφορο παιχνίδι της σκέψης. Τείνει να καταλύσει όλους τους άλλους ψυχικούς μηχανισμούς και να υποκατασταθεί στη θέση της στη λύση των κυριότερων προβλημάτων της ζωής.
Συχνά ο όρος χρησιμοποιείται με διαφορετικούς τρόπους για να υποδηλώσει κάτι φανταστικό, αλλόκοτο, παράλογο ή τρελό. Η απλοϊκή αυτή χρήση του όρου είναι ανεπαρκής για την περιγραφή του υπερρεαλιστικού κινήματος, έχει παρ'όλα αυτά ενσωματωθεί στην καθομιλουμένη (π.χ. "...ήταν μια εντελώς σουρρεαλιστική σκηνή!").

Πολλές φορές έχουμε επιχειρήσει να καταλάβουμε την έννοια αλλά μάλλον έχουμε αποτύχει ...Μάλλον προσποιούμαστε οτι τον καταλάβαμε , αλλά στην πραγματικότητα δεν κατέχουμε το θέμα ... Ξεκινήσαμε με τον ορισμό του σουρεαλισμού ,  αλλά δεν νομίζω οτι είναι κατανοητός ούτε σε σας ούτε σε μένα , που προσποιούμενος οτι γνωρίζω , προσπαθώ να αναλύσω , το παράλογο , το όνειρο , αυτό το πέραν από την πραγματικότητα.που ορίζει ο ορισμός ...
Τι είναι όμως πραγματικότητα , για να εξηγήσουμε και το πέραν αυτής ;
Και αυτό αν είναι δύσκολο , ακόμη πιο δύσκολο .

Ρεαλισμός λοιπόν πρώτα πάνω από όλα και πριν και μετά .
Ρεαλισμός και πραγματικότητα - είναι εν τω γίγνεσθαι -  , κατά τον Αξελό . Δηλαδή κάθε στιγμή που διάγουμε είναι ταυτόχρονα παρελθόν ,παρόν και μέλλον . Ταυτόχρονα στον ίδιο χρόνο , διάγουμε ένα ατελείωτο παρόν , χωρίς παρελθόν και μέλλον που στην ουσία έχουν ενσωματωθεί στο αέναο παρόν . Ο σουρεαλισμός λοιπόν είναι το μέλλον που έχει ενσωματωθεί στο παρόν , ενώ το παρελθόν είναι ένα έργο τέχνης ας πούμε ,  που έχει ενσωματωθεί και αυτή στο παρόν . Αν δεν το κάνουμε όμως πρακτικό , και με παράδειγμα δεν πρόκειται να το καταλάβουμε ποτέ . Πηγαίνουμε να δούμε ένα έργο τέχνης , θέατρο λοιπόν .... Πχ τον Άμλετ του Σέξπηρ . Αυτό είναι μια πραγματικότητα , πολύ ωραίο έργο , με φιλοσοφικές προεκτάσεις , που έχει γραφτεί ως έργο στο παρελθόν , τυποποιημένο .
Οι ηθοποιοί το παίζουν άψογα , βάσει των οδηγιών του σκηνοθέτη , και αυτό είναι μια πραγματικότητα, που δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς. Αλλά δεν ... - είναι εν τω γίγνεσθαι - , γιατί είναι τυποποιημένο έργο , κονσέρβα . Είναι ένα αέναο παρελθόν , που έρχεται στο παρόν και τερματίζει . Άρα δεν μιλάμε για πραγματικότητα , κατά τον ορισμό του φιλοσόφου πλέον Αξελού . 
Τι δεν έχει λοιπόν ένα έργο τέχνης ; 
Μα φυσικά το μέλλον για να γίνει πραγματικότητα . Αυτό το καταλαβαίνετε καλύτερα , αν την επόμενη , πάτε να ξαναδείτε το ίδιο, έργο τέχνης . Θα ξέρετε εκ των προτέρων τι πρόκειται να πει ο ηθοποιός , τι πρόκειται να κάνει . Τώρα θα καθίσει , θα πέσει , θα κλάψει , θα τραγουδήσει , και το έργο ξαφνικά από τραγωδία θα καταλήξει κομωδία στα μάτια σου . 
Γιατί  δεν υπάρχει μέλλον , όπως είπαμε . Αυτό το πρόβλημα δεν το έχει μόνο  ο θεατής αλλά και ο ηθοποιός , που παίζει συνέχεια την ίδια σκηνή . Την ίδια και την ίδια σκηνή κάθε βράδυ . Στο τέλος του γίνεται μανιέρα ο τρόπος παιξίματος , ταυτίζεται με τον ήρωα του έργου , και μπορώ να σας πω μετά βεβαιότητος ότι στο τέλος μπορεί και να παρανοήσει . 
Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στον θεατή , που βλέπει το έργο κάθε βράδυ . Πχ οι εργαζόμενοι του θεάτρου , οι ταξιθέτες , που είναι αναγκασμένοι να βλέπουν την ίδια σκηνή ξανά και ξανά . Παρανόηση λοιπόν γιατί δεν υπάρχει μέλλον . Άρα δεν μιλάμε για πραγματικότητα και κατ' επέκταση για ρεαλισμό . Πραγματικότητα και ρεαλισμός υπάρχει μόνο στην πραγματική μας ζωή , η κάθε στιγμή που ζούμε και αναπνέουμε , περιέχει όλη την γκάμα των χρωμάτων , των αποχρώσεων των σκέψεων . Τραβούμε το πινέλο και το πασαλείβουμε πάνω στην παλέτα με οτι χρώμα θέλουμε . Μετά το απλώνουμε στο χώρο , το παρατηρούμε , και εκφράζουμε τα συναισθήματα . Μας αρέσει η δεν μας αρέσει , προσθέτουμε η αφαιρούμε . Ολα απροσδιόριστα μοναδικά και τυχαία. Οτι μας αρέσει προσπαθούμε να το συγκεκρινοποιήσουμε να το καδράρουμε σε μια φόρμα , να το επαναλάβουμε , να το κάνουμε τρόπο ζωής .σε όλο αυτό το παιχνίδι το μέλλον το ορατό είναι μόνο αυτή η στιγμή . Δεν βλέπουμε πέραν της στιγμής του παρόντος . Αυτοσχεδιάζουμε την στιγμή , που βέβαια μπορεί να είναι και η τελευταία μας. Όμως ο αυτοσχεδιασμός της στιγμής έχει ορατότητα αιώνιο. Στοχεύει στην Αιωνιότητα
Και αυτό είναι η μαγεία . Εδώ αρχίζει ο σουρεαλισμός . Ενώ δεν βλέπουμε πέραν από την μύτη μας , προσποιούμαστε ότι βλέπουμε μακρυά . Που άραγε ; Ενώ είμαστε ασήμαντα μόρια μέσα στον κόσμο , προσποιούμαστε τα σημαίνοντα ,που θα ανατρέψουν την τάξη των πραγμάτων .προς τα που ; Δεν έχει σημασία , αρκεί να ανατραπούν ,να έλθουν αλλά πιο σημαντικά η ασήμαντα . Να υπάρξει μια κινητικότητα στα μόρια . Και ένα αποτέλεσμα .
1-0 , 1-1 δεν σημασία . Ποδόσφαιρο παίζουμε ; Ναι καλά το καταλάβατε . 
Με ποδοσφαιριστές , ηθοποιούς , χωρίς συγκεκριμένο ρόλο . Με αυτοσχεδιασμούς .
Με καλούς και κακούς αυτοσχεδιασμούς . Που υπάρχουν θεατές και ειδικοί προπονητές να τους κρίνουν . Και μιλάμε για ζωντανό ποδόσφαιρο live πάντοτε . Γιατί όταν είναι κονσέρβα   Δεν έχει την απαιτούμενη δόνηση ,όπως ήδη είπαμε , γιατί υπάρχει παρελθόν χωρίς ενσωμάτωση του απροσδιορίστου μέλλοντος . Και πούνε ο σουρεαλισμός στο ποδόσφαιρο ; Το γκολ . Στην χαρά η στην λύπη που ενέχει ένα γκολ. Ανάλογα το συναίσθημα που σου προκαλεί και από την γωνία που βλέπεις τα πράγματα .

Υπάρχουν ποιητές που έχουν ένα καταπληκτικό αναλυτικό λόγο ,μα όταν καταλήγουν στον ρεφρέν η στο δια ταύτα , δεν μπορούν να κρατηθούν στον ορθό λόγο , στο συμπέρασμα , την δίκη τους τέλος πάντων άποψη και "ξεπέφτουν" στον σουρεαλισμό , γιατί τους είναι άγνωστο το μέλλον και το αφήνουν στους αναγνώστες τους , να το εκφράσουν κατά το δοκούν.απροσδιόριστα όπως τα όνειρα μας , που δεν ξέρουμε ακριβώς τι θέλουν να πουν ,αλλά τα μεταφράζουμε ανάλογα την ψυχική μας διάθεση , διαίσθηση κλπ. 
Το ρεφρέν λοιπόν όπως και το γκολ στο ποδόσφαιρο είναι το τέλος ενός ταξιδιού στο μέλλον , ένας προορισμός ...αλλά ως γνωστό από την Ιθάκη , το ταξίδι μετράει πιο πολύ και όχι ο προορισμός ,που μπορεί να είναι καλός η κακός αλλά πρέπει να υπάρχει ως ένα τέλος .

Δεν υπάρχουν σχόλια: