Ο Χ . ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ έχει τον λόγο .
Ο Επίκουρος έφερε την φιλοσοφία στο Δια Ταύτα. Στον θρίαμβο του λογικού.
Τόλμησε να κρίνει και να συγκρίνει τους παλαιότερους φιλόσοφους Πλάτωνα και Αριστοτέλη και να ξελαφρώσει το μυαλό απο την σαβούρα που το φόρτωσε η παράδοση αιώνων.
Να αναμετρηθεί ακόμη και με τους Θεούς για τις προ δια γραφές του ανθρώπου.
«Αν έχω ψωμί και νερό μπορώ να τα βάλω και με τον Δία»
«Δεν πρέπει να καμώνεσαι τον φιλόσοφο αλλά να είσαι πραγματικά φιλόσοφος»
Η βάση της φιλοσοφίας ειναι οτι στο ζώο το ίδιο και στον άνθρωπο που χαίρεται την ηδονή και αυτή ορέγεται ως καλόν ενώ αποστρέφεται τον πόνο ως κακό. Αλλωστε οι σοφιστίες των ανθρώπων για την επίτευξη των στόχων ειναι κοινός τόπος . Οταν κρίνουμε κάτι ως ωραίο δεν μπορούμε ταυτόχρονα να λέμε οτι δεν μας αρέσει και αντιθέτως όταν πονάμε και υποφέρουμε να λέμε οτι μας αρέσει. Ειναι διαστροφή της κοινής λογικής και οδηγεί τον άνθρωπο στον λαβύρινθο της μεταφυσικής. Βέβαια δεν είναι το ίδιο (Σωκρατικό) οτι αυτό που δεν ειναι καλόν ειναι κατ΄ ανάγκην και κακό , εισάγωντας την ενδιάμεση κατάσταση, απόχρωση του γκρίζου. Και βεβαίως ειναι άλλο όταν λέμε , αν αντιφάσκω δεν σημαίνει οτι έχω άδικο και αν δεν αντιφάσκω δεν σημαίνει οτι έχω δίκαιο , μη γνωρίζοντας την καθολική-συμπαντική αλήθεια .
Ο Επίκουρος έχει ως βάση της φιλοσοφίας του , καθρέπτη της φύσης, την συμπεριφορά των ζώων αλλά και των βρεφών γιατί δεν έχουν ακόμη παραπλανηθεί από την υποκρισία , και την ιδιοτέλεια.
«Πάθη δε λέγουσιν ειναι δύο, ηδονήν και αλγηδόνα , ιστάμενα περί πάν ζώον»
Ο άνθρωπος ειναι παιδί της γής . Για την σχέση του με τον έξω κόσμο ο άνθρωπος έχει μέτρο και κανόνα τις αισθήσεις του . Το σώμα γίνεται ένα ,το ίερό ,με την ψυχή.
Ο Σωκράτης έλεγε ότι το κλειδί για να βρείς την αλήθεια ειναι όταν δίνεις τον σωστό ορισμό.
Η αλήθεια αρχικά σήμαινε κάτι το πραγματικό , άρχισε όμως κατόπιν να παίρνει απόχρωση μυστικιστική με την εμπλοκή των Ορφικών, Πυθαγορείων, Πλατωνιστών και τελικώς με τις θρησκοληψίες.
Ετσι φτάσαμε σε προκλητικά για τον κοινό νού συμπεράσματα.
Οτι μας πληροφορούν οι αισθήσεις μας ειναι κάτι παρακατιανό και πρόστυχο .
Εφτασαν σε σημείο να αρνηθούν την ύπαρξη του αισθητού κόσμου.
Για την Σχολή του η φιλοσοφία υπηρετεί την ζωή και έχει μοναδικό σκοπό, όπως κάθε γνώση ή ενέργεια να φέρει την γαλήνη και την ευτυχία.
Ειναι ανάγκη πρώτα να γαληνέψουμε παραμερίζοντας κάθετι που μας ενοχλεί , ανάγκες υλικές , ανθρώπους που για τον ένα ή τον άλλο λόγο μας κάνουν κακό , στραβές ιδέες , τις άπειρες μικρότητες που πολιορκούν τη ζωή μέσα στην αποκαρδιωτική ανωμαλία των παραγωγικών σχέσεων.
«πολύ καλύτερα να υποχωρείς και νάχεις την ησυχία σου παρά να εξουσιάζεις τον κόσμο και να κοκορεύεσαι σαν βασιλιάς»
Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τον άνθρωπο είναι ο φόβος του θανάτου , οι φαρμακεροί πόνοι , ο φόβος της αρρώστιας που δεν αφήνουν να γαληνέψει η ψυχή.
Η παραμυθία για την γαλήνεψη της ψυχής είναι παροιμιώδης .
«Είναι ανοησία να φοβόμαστε τον θάνατο όσο ζούμε . Όταν πεθάνουμε χάνουμε κάθε αίσθηση γιατί η ψυχή είναι υλική και σβήνει μαζί με το σώμα»
Στο ζήτημα του θανάτου ο Πλάτων και Αριστοτέλης μόνο σκοτεινές , ασαφείς θεολογικές απόψεις είχαν να αντιπαραβάλλουν. Οι οπαδοί του τον χαιρέτησαν γι΄ αυτό σαν πραγματικό λυτρωτή και οι απόψεις του είχαν επίδραση και σε αντίθετους ιδεολογικά ανθρώπους , τους ηθικολόγους.
«παρέστω μόνον η τετραφάρμακος άφοβον ο θεός , αναίσθητον ο θάνατος , και ταγαθόν μεν εύκτητον,το δέ δεινόν ευεκκαρτέρητον.»
ΛΑΘΕ ΒΙΩΣΑΣ . Να αποφεύγεις κάθε μάταιη και φιλόδοξη επιδίωξη ,τις πράξεις που προκαλούν αντίδραση και σου ταράζουν την γαλήνη και σε κατεβάζουν στο επίπεδο των αφώτιστων και μωρών ανθρώπων .
Καλύτερα να παραμείνεις παρατηρητής της ζωής και ακόμη καλύτερα να παραμείνεις παρατηρητής, του παρατηρητή της ζωής.
«Οι άνθρωποι που θέλησαν να γίνουν ένδοξοι και δυνατοί για να ευτυχίσουν και να περάσουν μία ατάραχη ζωή μέσα στα πλούτη ήταν χαμένος κόπος.
Οι αγώνες που έκαναν για να φτάσουν στα ανώτερα αξιώματα έστρωσαν με κινδύνους τον δρόμο τους. Στην κορυφή τους χτυπά η ζήλια σαν κεραυνός και τους γκρεμίζει . Γιατί η ζήλια όπως ο κεραυνός , καίει πιό πολύ τα ύψη και ότι ξεπερνά το κοινό μέτρο»
ΦΙΛΙΑ . Από όλα τα αγαθά που η σοφία ασφαλίζει για την ευτυχισμένη ζωή , το μεγαλύτερο είναι η απόχτηση της φιλίας. Η σοφία είναι αθάνατη , η φιλία θνητή.
Να μήν εγκρίνουμε ούτε τους πολύ πρόθυμους για φιλία , ούτε τους πολύ οκνούς . Πρέπει όμως ακόμα να ξέρουμε να διακινδυνεύουμε κάτι από την άνεσή μας για την φιλία.Η αρχή της φιλίας ως προς την ωφέλιμον (Αριστοτέλης) , είναι σωστή γιατί ασφαλίζει την γαλήνη μας.
ΕΡΩΤΑΣ. Είναι μια δυνατή φυσική ορμή και σαν τέτοια πρέπει να ικανοποιηθεί μέσα στα όρια της λογικής και της φρονιμάδας. Διαφορετικά καταντάει πάθος και όπως τα άλλα πάθη ο θυμός , η πλεονεξία , η φιλοδοξία , οι δεισιδαιμονίες ταράζει την γαλήνη που είναι η ευδαιμονία στον άνθρωπο. Είναι ανάξιο σε έναν που θέλει να περάσει για κάπως ανώτερος να τσαλαβουτάει σε παράνομους έρωτες.
Από τέτοιο πάθος δεν θα αφήσει να κυριευτεί ο φωτισμένος άνθρωπος . Καλύτερα να ξεθυμάνει στο πρώτο κορμί που θα βρεθεί μπροστά του παρά να εξουσιαστεί από μίαν εικόνα. Αυτό που λέμε εκλογή , προτίμηση , ψυχική συγγένεια , συμφωνία χαρακτήρων , είναι πλάνη και ξεγέλασμα.
ΘΑΝΑΤΟΣ . Στην επικρατούσα άποψη του Αριστοτέλη ,ότι το καλύτερο για τον άνθρωπο είναι να μην γεννηθεί καθόλου , το δεύτερο το λιγότερο κακό , μιά και γεννήθηκε , να πεθάνει όσο μπορεί γρηγορότερα ,γιατί η κατάσταση του πεθαμένου ειναι πολύ καλύτερη από του ζωντανού , ο Επίκουρος θα απαντήσει «το Φριχτότατο λοιπόν κακό,ο Θάνατος , δεν πρέπει να μας σκοτίζει , γιατί όσο εμείς υπάρχουμε , ο θάνατος δεν υπάρχει .
Και όταν έρθει ο Θάνατος , εμείς είμαστε φευγάτοι . Ώστε δεν έχει σχέση ο Θάνατος ούτε με τους ζωντανούς ούτε με τους πεθαμένους , επειδή για τους πρώτους δεν υπάρχει , οι δεύτεροι δεν υπάρχουν πιά.»
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ . Ο Επίκουρος θεωρεί τελείως άχρηστες την ιδεαλιστική φιλοσοφία του Πλάτωνα και τις αριστοκρατικές του αντιλήψεις για τον κόσμο .
«Οπως είναι άχρηστη η ιατρική που δεν θεραπεύει το κορμί , τόσο άχρηστη είναι και η φιλοσοφία που δεν θεραπεύει την ψυχή .»
Ο ισχυρισμός πως η πολιτεία έφτιαξε τα μέσα για την υλική άνεση και την πνευματική καλλιέργεια του λαού είναι ψευτιά που ξεγελάει τους απλοϊκότερους . Όπως μάλιστα κατάντησε με τις τελευταίες εξελίξεις , η πολιτεία είναι ξεπεσμός και θλίψη κάτι που το νιώθουμε βαθύτατα και μεις σήμερα.Δίπλα στους χυδαίους και τους απατεώνες που ανεβαίνουν δεν έχουν θέση οι λεπτότεροι κι ευγενέστεροι. Αν θές να σώσεις την την γαλήνη σου και μαζί τον ανθρωπισμό σου , στάσου μακριά.Κάνε την δική σου πολιτεία , που να σου δίνει όσα η επίσημη δεν μπορεί να σου δώσει.
Ο Επίκουρος έφερε την φιλοσοφία στο Δια Ταύτα. Στον θρίαμβο του λογικού.
Τόλμησε να κρίνει και να συγκρίνει τους παλαιότερους φιλόσοφους Πλάτωνα και Αριστοτέλη και να ξελαφρώσει το μυαλό απο την σαβούρα που το φόρτωσε η παράδοση αιώνων.
Να αναμετρηθεί ακόμη και με τους Θεούς για τις προ δια γραφές του ανθρώπου.
«Αν έχω ψωμί και νερό μπορώ να τα βάλω και με τον Δία»
«Δεν πρέπει να καμώνεσαι τον φιλόσοφο αλλά να είσαι πραγματικά φιλόσοφος»
Η βάση της φιλοσοφίας ειναι οτι στο ζώο το ίδιο και στον άνθρωπο που χαίρεται την ηδονή και αυτή ορέγεται ως καλόν ενώ αποστρέφεται τον πόνο ως κακό. Αλλωστε οι σοφιστίες των ανθρώπων για την επίτευξη των στόχων ειναι κοινός τόπος . Οταν κρίνουμε κάτι ως ωραίο δεν μπορούμε ταυτόχρονα να λέμε οτι δεν μας αρέσει και αντιθέτως όταν πονάμε και υποφέρουμε να λέμε οτι μας αρέσει. Ειναι διαστροφή της κοινής λογικής και οδηγεί τον άνθρωπο στον λαβύρινθο της μεταφυσικής. Βέβαια δεν είναι το ίδιο (Σωκρατικό) οτι αυτό που δεν ειναι καλόν ειναι κατ΄ ανάγκην και κακό , εισάγωντας την ενδιάμεση κατάσταση, απόχρωση του γκρίζου. Και βεβαίως ειναι άλλο όταν λέμε , αν αντιφάσκω δεν σημαίνει οτι έχω άδικο και αν δεν αντιφάσκω δεν σημαίνει οτι έχω δίκαιο , μη γνωρίζοντας την καθολική-συμπαντική αλήθεια .
Ο Επίκουρος έχει ως βάση της φιλοσοφίας του , καθρέπτη της φύσης, την συμπεριφορά των ζώων αλλά και των βρεφών γιατί δεν έχουν ακόμη παραπλανηθεί από την υποκρισία , και την ιδιοτέλεια.
«Πάθη δε λέγουσιν ειναι δύο, ηδονήν και αλγηδόνα , ιστάμενα περί πάν ζώον»
Ο άνθρωπος ειναι παιδί της γής . Για την σχέση του με τον έξω κόσμο ο άνθρωπος έχει μέτρο και κανόνα τις αισθήσεις του . Το σώμα γίνεται ένα ,το ίερό ,με την ψυχή.
Ο Σωκράτης έλεγε ότι το κλειδί για να βρείς την αλήθεια ειναι όταν δίνεις τον σωστό ορισμό.
Η αλήθεια αρχικά σήμαινε κάτι το πραγματικό , άρχισε όμως κατόπιν να παίρνει απόχρωση μυστικιστική με την εμπλοκή των Ορφικών, Πυθαγορείων, Πλατωνιστών και τελικώς με τις θρησκοληψίες.
Ετσι φτάσαμε σε προκλητικά για τον κοινό νού συμπεράσματα.
Οτι μας πληροφορούν οι αισθήσεις μας ειναι κάτι παρακατιανό και πρόστυχο .
Εφτασαν σε σημείο να αρνηθούν την ύπαρξη του αισθητού κόσμου.
Για την Σχολή του η φιλοσοφία υπηρετεί την ζωή και έχει μοναδικό σκοπό, όπως κάθε γνώση ή ενέργεια να φέρει την γαλήνη και την ευτυχία.
Ειναι ανάγκη πρώτα να γαληνέψουμε παραμερίζοντας κάθετι που μας ενοχλεί , ανάγκες υλικές , ανθρώπους που για τον ένα ή τον άλλο λόγο μας κάνουν κακό , στραβές ιδέες , τις άπειρες μικρότητες που πολιορκούν τη ζωή μέσα στην αποκαρδιωτική ανωμαλία των παραγωγικών σχέσεων.
«πολύ καλύτερα να υποχωρείς και νάχεις την ησυχία σου παρά να εξουσιάζεις τον κόσμο και να κοκορεύεσαι σαν βασιλιάς»
Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τον άνθρωπο είναι ο φόβος του θανάτου , οι φαρμακεροί πόνοι , ο φόβος της αρρώστιας που δεν αφήνουν να γαληνέψει η ψυχή.
Η παραμυθία για την γαλήνεψη της ψυχής είναι παροιμιώδης .
«Είναι ανοησία να φοβόμαστε τον θάνατο όσο ζούμε . Όταν πεθάνουμε χάνουμε κάθε αίσθηση γιατί η ψυχή είναι υλική και σβήνει μαζί με το σώμα»
Στο ζήτημα του θανάτου ο Πλάτων και Αριστοτέλης μόνο σκοτεινές , ασαφείς θεολογικές απόψεις είχαν να αντιπαραβάλλουν. Οι οπαδοί του τον χαιρέτησαν γι΄ αυτό σαν πραγματικό λυτρωτή και οι απόψεις του είχαν επίδραση και σε αντίθετους ιδεολογικά ανθρώπους , τους ηθικολόγους.
«παρέστω μόνον η τετραφάρμακος άφοβον ο θεός , αναίσθητον ο θάνατος , και ταγαθόν μεν εύκτητον,το δέ δεινόν ευεκκαρτέρητον.»
ΛΑΘΕ ΒΙΩΣΑΣ . Να αποφεύγεις κάθε μάταιη και φιλόδοξη επιδίωξη ,τις πράξεις που προκαλούν αντίδραση και σου ταράζουν την γαλήνη και σε κατεβάζουν στο επίπεδο των αφώτιστων και μωρών ανθρώπων .
Καλύτερα να παραμείνεις παρατηρητής της ζωής και ακόμη καλύτερα να παραμείνεις παρατηρητής, του παρατηρητή της ζωής.
«Οι άνθρωποι που θέλησαν να γίνουν ένδοξοι και δυνατοί για να ευτυχίσουν και να περάσουν μία ατάραχη ζωή μέσα στα πλούτη ήταν χαμένος κόπος.
Οι αγώνες που έκαναν για να φτάσουν στα ανώτερα αξιώματα έστρωσαν με κινδύνους τον δρόμο τους. Στην κορυφή τους χτυπά η ζήλια σαν κεραυνός και τους γκρεμίζει . Γιατί η ζήλια όπως ο κεραυνός , καίει πιό πολύ τα ύψη και ότι ξεπερνά το κοινό μέτρο»
ΦΙΛΙΑ . Από όλα τα αγαθά που η σοφία ασφαλίζει για την ευτυχισμένη ζωή , το μεγαλύτερο είναι η απόχτηση της φιλίας. Η σοφία είναι αθάνατη , η φιλία θνητή.
Να μήν εγκρίνουμε ούτε τους πολύ πρόθυμους για φιλία , ούτε τους πολύ οκνούς . Πρέπει όμως ακόμα να ξέρουμε να διακινδυνεύουμε κάτι από την άνεσή μας για την φιλία.Η αρχή της φιλίας ως προς την ωφέλιμον (Αριστοτέλης) , είναι σωστή γιατί ασφαλίζει την γαλήνη μας.
ΕΡΩΤΑΣ. Είναι μια δυνατή φυσική ορμή και σαν τέτοια πρέπει να ικανοποιηθεί μέσα στα όρια της λογικής και της φρονιμάδας. Διαφορετικά καταντάει πάθος και όπως τα άλλα πάθη ο θυμός , η πλεονεξία , η φιλοδοξία , οι δεισιδαιμονίες ταράζει την γαλήνη που είναι η ευδαιμονία στον άνθρωπο. Είναι ανάξιο σε έναν που θέλει να περάσει για κάπως ανώτερος να τσαλαβουτάει σε παράνομους έρωτες.
Από τέτοιο πάθος δεν θα αφήσει να κυριευτεί ο φωτισμένος άνθρωπος . Καλύτερα να ξεθυμάνει στο πρώτο κορμί που θα βρεθεί μπροστά του παρά να εξουσιαστεί από μίαν εικόνα. Αυτό που λέμε εκλογή , προτίμηση , ψυχική συγγένεια , συμφωνία χαρακτήρων , είναι πλάνη και ξεγέλασμα.
ΘΑΝΑΤΟΣ . Στην επικρατούσα άποψη του Αριστοτέλη ,ότι το καλύτερο για τον άνθρωπο είναι να μην γεννηθεί καθόλου , το δεύτερο το λιγότερο κακό , μιά και γεννήθηκε , να πεθάνει όσο μπορεί γρηγορότερα ,γιατί η κατάσταση του πεθαμένου ειναι πολύ καλύτερη από του ζωντανού , ο Επίκουρος θα απαντήσει «το Φριχτότατο λοιπόν κακό,ο Θάνατος , δεν πρέπει να μας σκοτίζει , γιατί όσο εμείς υπάρχουμε , ο θάνατος δεν υπάρχει .
Και όταν έρθει ο Θάνατος , εμείς είμαστε φευγάτοι . Ώστε δεν έχει σχέση ο Θάνατος ούτε με τους ζωντανούς ούτε με τους πεθαμένους , επειδή για τους πρώτους δεν υπάρχει , οι δεύτεροι δεν υπάρχουν πιά.»
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ . Ο Επίκουρος θεωρεί τελείως άχρηστες την ιδεαλιστική φιλοσοφία του Πλάτωνα και τις αριστοκρατικές του αντιλήψεις για τον κόσμο .
«Οπως είναι άχρηστη η ιατρική που δεν θεραπεύει το κορμί , τόσο άχρηστη είναι και η φιλοσοφία που δεν θεραπεύει την ψυχή .»
Ο ισχυρισμός πως η πολιτεία έφτιαξε τα μέσα για την υλική άνεση και την πνευματική καλλιέργεια του λαού είναι ψευτιά που ξεγελάει τους απλοϊκότερους . Όπως μάλιστα κατάντησε με τις τελευταίες εξελίξεις , η πολιτεία είναι ξεπεσμός και θλίψη κάτι που το νιώθουμε βαθύτατα και μεις σήμερα.Δίπλα στους χυδαίους και τους απατεώνες που ανεβαίνουν δεν έχουν θέση οι λεπτότεροι κι ευγενέστεροι. Αν θές να σώσεις την την γαλήνη σου και μαζί τον ανθρωπισμό σου , στάσου μακριά.Κάνε την δική σου πολιτεία , που να σου δίνει όσα η επίσημη δεν μπορεί να σου δώσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου