Translate

Πέμπτη 30 Αυγούστου 2012

ΟΙ ΦΡΑΤΡΙΕΣ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ


ΟΙ ΝΗΛΕΊΔΕΣ ΤΗΣ ΠΥΛΟΥ

Νηλέας 
Γιος της Τυρούς και του θεού Ποσειδώνα. Ο Νηλέας ήταν δίδυμος αδελφός του ΠΕΛΙΑ και ετεροθαλής αδελφός του Αίσονα (γιου του Κρηθέα και της Τυρούς), του Φέρητα και του Αμυθάονα. ΜΙΝΥΕΣ ΑΠΑΝΤΕΣ και Ηρακλείδες . Κατόπιν, φιλονίκησαν για τη βασιλεία της ΙΩΛΚΟΥ . Ο Πελίας έδιωξε τον Νηλέα, όπως και τον Αίσονα, και έγινε βασιλιάς στην ΙΩΛΚΟ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ . Ο Νηλέας κατέφυγε στη ΜΕΣΣΗΝΙΑ, όπου και ίδρυσε την ΠΥΛΟ . Εκεί πήρε ως σύζυγό του τη Χλωρίδα , κόρη του Αμφίονα .  Μαζί απέκτησαν μία κόρη, την Πηρώ , και πολλούς γιούς, μεταξύ των οποίων και οι Ταύρος , Αστέριος , Πυλάων , Δηίμαχος , Ευρίβιος , Περικλύμενος , ο μετέπειτα σοφός βασιλιάς ΝΕΣΤΟΡΑΣ , κ.ά.
Το τέλος του Νηλέα επήλθε όταν ο ΗΡΑΚΛΗΣ εξεστράτευσε εναντίον του με την αιτιολογία ότι ο Νηλέας αρνήθηκε να τον εξαγνίσει από τον φόνο του Ιφίτου . Τότε ο Νηλέας σκοτώθηκε μαζί με 11 από τους γιούς του ή, σύμφωνα με άλλη παράδοση, διασώθηκε και πέθανε από κάποια ασθένεια στην Κόρινθο όπου είχε καταφύγει, οπότε στη συνέχεια ενταφιάσθηκε εκεί. Οι απόγονοι του Νηλέα ονομάσθηκαν Νηλείδες. Οι Νηλείδες , διωγμένοι από τους Ηρακλείδες , σκορπίστηκαν σε διάφορους τόπους, σε μερικούς από τους οποίους και βασίλευσαν. Χρονικά κατατάσσονται στα τέλη του 12 πΧ αιώνα  αφού η μετακίνησή τους από την Πύλο προς την Αθήνα χρονολογείται το 1104 π.Χ. , μία χρονολογία μετά την πτώση της ΤΡΟΙΑΣ .

Όπως είδαμε στο θέμα μας ΛΑΚΕΔΑΙΜΩΝ ...Οι Ηρακλείδες επιστρέφουν και οι έκπτωτοι και φυγάδες Μινύες επιστρέφουν και διεκδικούν την αρχή τους . Κατέστρεψαν τα ανάκτορα των ΜΥΚΗΝΩΝ  και απελευθέρωσαν τους Δωριείς. Στον Παυσανία γίνεται αναφορά , ότι οι Δωριείς κάτοικοι υποδέχτηκαν τον Κρεσφόντη και τον βοήθησαν να καταλάβει την Μεσσηνία. Τον στήριξαν ακριβώς γιατί ήταν Ηρακλείδης και Αργοναύτης , από την περιοχή της Ιωλκού. Αργοναύτες Μινύες , Ηρακλείδες και Δωριείς είναι τα ίδια πρόσωπα . 
Ο Νηλέας λοιπόν που φεύγει διωκόμενος από την Ιωλκό και από τον αδελφό του Πελία πηγαίνει στην Πύλο της Μεσσηνίας , όχι τυχαίως αλλά λόγω της παράδοσης που είχε δημιουργήσει ο Κρεσφόντης .
Από τον Νηλέα , την Ιωλκό και τους Μινύες Ηρακλείδες , λοιπόν ξεκινούν όλες αυτές οι ισχυρές φρατρίες που κυριαρχούν στον Ελληνικό χώρο από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα . ( Σαμαράς ...)
Φρατρίες εκ Πύλου 
  • Μελανθίδαι - > Μεδοντίδαι 
  • Παιονίδαι  
  • Αλκμαιωνίδαι 

Μία λοιπόν οικογένεια υπό τον Μέλανθο του Ανδροπόμπου , ο οποίος φέρεται να είναι απόγονος του αδελφού του Νέστορος , Περικλυμένου , εγκαθίσταται στην Αττική , επί βασιλείας Θυμοίτου , δέκατου πέμπτου κατά σειράν γόνου του Οίκου του Θησέως , μετά από σχετικό χρησμό του Μαντείου των Δελφών . Στην διαμάχη του Θυμοίτου με τον βασιλέα Ξάνθο της Βοιωτίας ο Μέλανθος με τέχνασμα και με δόλο εξοντώνει τον Ξάνθο , βασιλέα της Βοιωτίας . Εις ανάμνησιν της απάτης εναντίον του Ξάνθου εορτάζουν τα Απατούρια στην Αττική , τιμώντας τον Μελανθίδα , ή Μελαναιγίδα Διόνυσο . Η αίγλη και η ισχύς που αποκτά η οικογένεια του Μελάνθου οδηγεί και στην δολοφονία του Θυμοίτου . Έτσι ο Μέλανθος θα σφετερισθεί την εξουσία και θα ανακηρυχθεί βασιλέυς , με την βοήθεια και των δύο άλλων φρατριών από την Πύλο , των Παιονιδών και των Αλκμαιωνιδών , ίσως και των Ιώνων προσφύγων από την Αιγιάλεια της Αχαϊας , οι οποίοι εγκαθίστανται εκείνη την περίοδο ειρηνικά στην Αττική . Η βασιλεία στην Αττική της φρατρίας των Μελανθιδών δεν έχει μεγάλη διάρκεια . Και αυτό γιατί , μετά τον ηρωικό θάνατο του υιού του Μελάνθου , Κόδρου , οι απόγονοι του Νηλεύς ο νεώτερος ( και όχι ο ιδρυτής Νηλέας ) και Μέδων έρχονται σε οξύτατη σύγκρουση για το ζήτημα της βασιλείας . Τελικά επικρατεί η θέση του Μέδοντος για την κατάργησή της βασιλείας . Στην Αττική αναπτύσσεται την εποχή εκείνη πολιτικά η αντίληψη του Δωρικού δάμου (δήμος) . Η αντίληψη αυτή αναβαθμίζει τον Δάμο πλέον ως κυρίαρχη πολιτική οντότητα . Μετά την κατάργηση της βασιλείας ο Μέδων αποσχίζεται , δημιουργώντας την νέα φρατρία των Μεδοντιδών , ενώ οι Μελανθίδαι ,υπό τον Νηλέα τον νεώτερο , εγκαταλείπουν την Αττική ακολουθούμενοι από πολλούς Ίωνες και ιδρύουν τις αποικίες της Ιωνίας . Μίλητο (Νηλεύς) , Έφεσο ( Άνδροκλος)  , Μυούντα ( Κυδρήλος) , Κολοφώνα (Δαμασίχθων), Λέβεδο (Ανδραίμων) , Τεώ (Ναύκλος) , Ερυθρές (Κλέοπος) . Οι αποικίες της Ιωνίας φέρουν τα σύμβολα των Μελανθιδών , ως γόνοι του βασιλικού οίκου της Αττικής . Ο σκοτεινός Ηράκλειτος , ως απόγονος του Ανδρόκλου και κατά συνέπεια , των Μελανθιδών , κατέχει το δικαίωμα της προεδρίας στους αγώνες και στις τελετές στα ιερά της Ελευσινίου Δήμητρος , φέροντας τα σύμβολα της βασιλικής εξουσίας : τον σκίπωνα ( η ράβδος του πολέμαρχου ) και την πορφύρα . Τα δικαιώματα αυτά ο Ηράκλειτος τα αποποιείται , εκχωρώντας τα στον αδελφό του ...
Η φρατρία των Μεδοντιδών κυριαρχούν στην Αττική , διασφαλίζοντας το αξίωμα του ισοβίου άρχοντος των Αθηνών για τον εκάστοτε ηγέτη της . Ο επιφανέστερος Μεδοντίδης είναι αναμφίβολα ο Σόλων , ο οποίος αναθεωρεί συστηματικά το πολιτικό και νομικό σύστημα της Αττικής , θέτοντας τις βάσεις για την περαιτέρω λαμπρή εξέλιξη των Αθηνών .
Η δεύτερη μεγάλη φρατρία Πυλίων στην Αττική , η φρατρία των Παιονιδών (παίων και παιάν είναι η ονομασία του θείου στοιχείου του πολέμου ) δεν εμφανίζονται άμεσα στο προσκήνιο . Από τις μεταγενέστερες εξελίξεις προκύπτουν ενδείξεις ότι η φρατρία αυτή συντάσσεται με τον κλάδο των Μεδοντιδών , ο οποίος προέρχεται από τον αντίστοιχο των Μελανθιδών , του τελευταίου βασιλικού Οίκου της Αττικής . Η σημαντικότερη προσωπικότητα των Παιονιδών , ο Πεισίστρατος , ο οποίος εισέρχεται στην πολιτική κονίστρα υπό την αιγίδα και την εποπτεία του Σόλωνα των Μεδοντιδών . Ο Πεισίστρατος αξιοποιεί τις πολιτικές διαμάχες των τριών μεγάλων παρατάξεων της Αττικής 

  1. των Πεδινών - μεγάλοι γαιοκτήμονες υπό του Λυκούργο 
  2. των Παραλίων - εύποροι πολίτες υπό του Μεγακλή 
  3.  των Διακρίων - ορεινοί κάτοικοι με χαμηλά εισοδήματα
σφετερίζεται σχεδόν αναίμακτα την εξουσία . Όμως το πέρασμά του από την εξουσία ήταν πολύ σύντομως . Ο Λυκούργος και Μεγακλής συμμαχούν και τον εξορίζουν , ενώ η περιουσία του δεσμεύεται . Αποσύρεται στην Ερέτρια , σχεδιάζοντας την επιστροφή του στην Αττική , συγκεντρώνοντας μεγάλα ποσά από διάφορες πόλεις κυρίως από την Θήβα. Στην απόπειρά του της κατάληψης της εξουσίας συνοδεύεται από ισχυρές δυνάμεις μισθοφόρων από το Άργος και την Νάξο . Παραμένει στην εξουσία επί δεκαετία , χωρίς να αποκλίνει από το σύνταγμα και τους νόμους του Σόλωνος , ενώ μετά τον θάνατό του το 527 πΧ η εξουσία μεταβιβάζεται ομαλά στους υιούς του Ίππαρχο και Ιππία.  
Το τέλος των Πεισιστρατιδών είναι θλιβερό , καθώς σηματοδοτείται με την απόφαση του Δήμου για την δια βίου εξορία τους . Κατά συνέπεια ,αποσύρονται στο Σίγειον . Παρά τις περιοδικές αποφάσεις γενικής αμνηστίας του δήμου , από τις οποίες οι απόγονοι του Πεισίστρατου εξαιρούνται ... 
Η τρίτη μεγάλη φρατρία Πυλίων , η φρατρία των Αλκμαιωνιδών , που ανάγει την καταγωγή της στον δισέγγονο του Νέστορος Αλκμαίωνα , δεν εμφανίζεται να εμπλέκεται ενεργά στην πρώιμη πολιτική ζωή της Αττικής . Πρόκειται όμως για την μεγαλύτερη φρατρία της εποχής καθώς αποτελείται από 700 και πλέον οικογένειες . Δηλαδή περισσότερα από 4000 μέλη . 
Η εμπλοκή των Αλκμαιωνιδών με την πολιτική επισημαίνεται με την αντίστασή τους εναντίον της  δυναμικής επιστροφής του Πεισίστρατου από την Ερέτρια. Στην διαμάχη αυτή βγαίνουν ηττημένοι και καταφεύγουν στην Φωκίδα . Κατά το 548 πΧ όταν καταστρέφεται από εμπρησμό ο ναός του Απόλλωνος στους Δελφούς , η φρατρία αναλαμβάνει το συμβόλαιο ανοικοδόμησης του Ναού . Παραδίδουν έναν νέο ναό ανυπέρβλητης λαμπρότητας , συνεισφέροντας   σημαντικά ποσά. Η φρατρία γίνεται διάσημη και εξαιρετικά δημοφιλής στον ελλαδικό χώρο , ένεκα του γεγονότος . Οι Αλκμαιωνίδες διατηρούν άσβεστο το μίσος τους εναντίον των Πεισιστρατίδων της Αττικής που τους εξηνάγκασαν στην εξορία . Το μαντείο των Δελφών μετά την ανέγερση του ναού του Απόλλωνα , παρεμβάλλει πλέον την βούληση του Απόλλωνα για την απελευθέρωση της Αττικής από τους Πεισιστρατίδες . Οι Σπαρτιάτες πλέον παίρνουν εντολές από το μαντείο για την εκπλήρωση του χρησμού . Ο βασιλιάς της Σπάρτης το 510 πΧ  αποβιβάζεται στο Φάληρο και πολιορκεί τον Ιππία στην Ακρόπολη . Έρχεται σε διαπραγματεύσεις με τον Ιππία και συμφωνούν στην αποχώρηση του Ιππία από την Αττική , εντός πέντε ημερών . Η συμφωνία αυτή σηματοδοτεί την θριαμβευτική επιστροφή των Αλκμαιωνιδών . Νέος ηγέτης της φρατρίας των Αλκμαιονιδών αναδεικνύεται ο Κλεισθένης , που συγκεντρώνει και τις περισσότερες υποψίες για την υπόθεση της δωροδοκίας του Μαντείου των Δελφών . Ο Κλεισθένης αναλαμβάνοντας την εξουσία   εισάγει μία σειρά νέων νόμων , με στόχο την παροχή πολιτικών δικαιωμάτων σε μεγάλο αριθμό κατοίκων της Αττικής . Οι μεταρυθμίσεις του Κλεισθένους καταργούν τις ασφαλιστικές δικλείδες του Σόλωνος , που αποκλείουν την μαζική συμμετοχή του πληθυσμού της Αττικής στα κοινά. Σημαντική προσωπικότητα την εποχή μετα Κλεισθένη αναδεικνύεται ο Κίμων . Ο οποίος μέσω του γάμου του με την Ισοδίκη συνδέεται με την φρατρία των Αλκμαιωνιδών . Ο Κίμων για πρώτη φορά επιχειρεί να δημιουργήσει μία ομοσπονδία στον ελλαδικό και περιελλαδικό χώρο , με εθνική ταυτότητα και σαφή εθνογραφικό ορίζοντα . Χάριν τις εξαίρετες σχέσεις του με την Σπάρτη , ο Κίμων διατηρεί τις απαιτούμενες ισορροπίες στον ελλαδικό χώρο , συντηρώντας την ιδέα του κοινού εχθρού (Πέρσες) και αποτρέποντας κάθε απόπειρα αντιπαράθεσης που ενέχει κινδύνους εμφυλίων αναταράξεων . Μεγάλος πολιτικός αντίπαλος του Κίμωνα ήταν ο Περικλής . Ο Περικλής ανήκει και αυτός στην φρατρία των Αλκμαιωνιδών από την πλευρά της μητέρας του Αγαρίστης . Τελευταία μεγάλη φυσιογνωμία της φρατρίας που σηματοδοτεί και την περίοδο της παρακμής είναι ο Αλκιβιάδης . Ο Αλκιβιάδης ανήκει στην φρατρία των Αλκμαιωνιδών από την πλευρά του πατέρα του Κλεινία , τριηράρχου στο Αρτιμίσιον το 480 πΧ και στην Σαλαμίνα . Ο κατά κάποιους μεγαλοφυέστερος των Ελλήνων χαρακτηρίζει , όπως παρατηρεί πικρόχολα ο Πλούταρχος μία νέα περίοδο , κατά την διάρκεια της οποίας ανατέλλει το άστρο δημαγωγών και πολεμοκαπήλων , που εξωθούν στον εμφύλιο πόλεμο , ανακουφίζοντας τους Πέρσες και τραυματίζοντας ανεπανόρθωτα επί δεκαετίες τις δυνάμεις του ελλαδικού χώρου .

 Η ΝΗΛΕΙΔΕΣ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ από το 1126 πΧ - 500 πΧ

Μελανθίδαι
Μέλανθος  1126 - 1089 
Κόδρος 1089 - 1068 

Μεδοντίδες 
Μέδων 1068 - 1048
Άκαστος 1048 - 1012
Άρχιππος 1012 - 993
Θέρσιππος 993 - 952
Φόρβος 952 - 922
Μεγακλής 922 - 892
Διόγνητος 892 - 864
Φερεκλής 864 - 845
Αρίφρων 845 - 825
Θεσπιεύς 824 - 797

Αγαμήστωρ 796 - 778
Αισχύλος 778 - 755
Αλκμαίων 755 - 753
---------------------
Δράκων 621 - 620  π Χ
Τύραννος - Δρακόντεια μέτρα - Νόμοι γραπτοί αν και αυστηροί , είναι πρώτη φορά που καταγράφονται . 

Σόλων 594 - 593 π Χ
Ο Σόλων αντικαθιστά  τα Δρακόντεια μέτρα , μετά το 594 πΧ , εισάγοντας μέτρα επανόρθωσης , αποτίναξης βαρών (σεισάχθεια )

Παιονίδαι
Πεισίστρατος  561 - 527  - Τύραννος 
Ιππίας - Ίππαρχος (Πεισιστρατίδες )  527 - 510 π Χ
Ο Ιππίας και ΊππαρχοςΟι δύο Πεισιστρατίδες συγκυβέρνησαν για περίπου 13 χρόνια, μέχρι το καλοκαίρι του 514 π.Χ., όταν οι Αρμόδιος και Αριστογείτονας σκότωσαν για λόγους κυρίως προσωπικούς τον Ίππαρχο. Στη συνέχεια ο Ιππίας κυβέρνησε μόνος του για τέσσερα χρόνια, μέχρι το καλοκαίρι του 510 π.Χ. οπότε και η τυραννίδα ανατράπηκε με στρατιωτική επέμβαση του βασιλιά της Σπάρτης Κλεομένη –επέμβαση που εν μέρει προκλήθηκε και από τη διπλωματία των Αλκμεωνιδών προς το Μαντείο των Δελφών. Ο Ιππίας με την οικογένειά του εξορίστηκαν και η δημοκρατία αποκαταστάθηκε, αλλά ο τύραννος προσπάθησε να επανέλθει στην εξουσία της Αθήνας προσεταιριζόμενους τους Σπαρτιάτες. Το σχέδιό του δεν ευοδώθηκε από την Πελοποννησιακή συμμαχία και ο Ιππίας έφυγε άπραγος για την Περσία, όπου παρείχε συμβουλευτικές υπηρεσίες στον βασιλιά Δαρείο ώστε να τον αποκαταστήσει στην εξουσία των Αθηνών. Συμμετείχε ως σύμβουλος των Περσών και στη μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ.. Πέθανε την ίδια χρονιά, κατά πάσα πιθανότητα στη Λήμνο, κατά την επιστροφή των ηττημένων Περσών.


Αλκμαιωνίδαι
Κλεισθένης 510 - 507 π Χ

Ο Κλεισθένης υπήρξε Αθηναίος πολιτικός του 6ου αι. π.Χ., της οικογένειας των Αλκμεωνιδών
Το 508-507 π.Χ. έθεσε τις βάσεις για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση της Αθήνας.
Με το τέλος της τυραννίας του Πεισίστρατου, ανέλαβε να μεταρρυθμίσει το πολίτευμα της Αθήνας και να το καταστήσει δημοκρατικότερο. Γι' αυτό τον σκοπό διαχώρισε τους Αθηναίους σε δέκα φυλές με δέκα δήμους η καθεμιά. Σε κάθε φυλή φρόντισε να ανήκουν πολίτες από διάφορες περιοχές τηςΑττικής και έτσι οι πλούσιοι ευγενείς έπαψαν να αποτελούν μόνοι τους μια ισχυρή τάξη και αναμίχθηκαν με τους υπόλοιπους πολίτες. Ο Κλεισθένης έδωσε όλη την εξουσία στην Εκκλησία του δήμου. Από αυτήν εκλέγονταν και οι δέκα στρατηγοί που διοικούσαν όχι μόνο το στρατό αλλά και το ίδιο το κράτος.
Επιπρόσθετα, η βουλή των 400, όργανο που θέσπισε ο Σόλωνας αντικαταστήθηκε από νέα βουλή με 500 βουλευτές. Αυτοί εκλέγονταν κάθε χρόνο με κλήρο 50 από κάθε φυλή. Έτσι, όλοι οι πολίτες είχαν πιθανότητα να γίνουν κάποτε βουλευτές. Έργο της βουλής ήταν να προετοιμάζει τα θέματα που θα συζητούσε η Εκκλησία του δήμου. Επίσης, ο Κλεισθένης, για να προστατέψει το νέο πολίτευμα, καθιέρωσε τον οστρακισμό. Κάθε πολίτης έγραφε πάνω σε ένα κομμάτι από σπασμένο αγγείο (όστρακο) το όνομα του πολιτικού που θεωρούσε πιο επικίνδυνο για τη δημοκρατία. Μετρούσαν κατόπιν τα όστρακα και εξόριζαν για 10 χρόνια όποιον είχε συγκεντρώσει 6 χιλιάδες όστρακα με το όνομά του. Έτσι γεννήθηκε στην Αθήνα η δημοκρατία, το πολίτευμα που δίνει σε όλους του πολίτες το δικαίωμα αλλά και το καθήκον να συμμετέχουν στη διακυβέρνηση του κράτους. Η δημοκρατία ήταν μια από τις πιο σημαντικές κατακτήσεις των αρχαίων Ελλήνων. Έτσι έπαψαν η συγγένεια και η καταγωγή να παίζουν ρόλο στην πολιτική ζωή της Αθήνας. Με το μέτρο αυτό ο Κλεισθένης "έδωσε την πολιτεία στον λαό", όπως έγραψε αργότερα ο Αριστοτέλης.



Δεν υπάρχουν σχόλια: