Translate

Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΕΛΙΑ ΣΤΟΝ ΠΗΛΈΑ - ΝΗΛΕΑΣ


Ο Διόνυσος καβάλα στον πάνθηρα Ιαγουάρο , περνά την Στύγα ...
Μουσείο Δήλου.


μέρος 6ον


ΟΙ ΝΗΛΕΊΔΕΣ ΤΗΣ ΠΥΛΟΥ

Νηλέας 
Από το πρώτο μέρος είδαμε ότι  ο Νηλέας ήταν δίδυμος αδελφός του ΠΕΛΙΑ και ετεροθαλής αδελφός του Αίσονα .  Φιλονίκησαν για τη βασιλεία της ΙΩΛΚΟΥ . Ο Πελίας έδιωξε τον Νηλέα, όπως και τον Αίσονα, και έγινε βασιλιάς στην ΙΩΛΚΟ  . Ο Νηλέας κατέφυγε στη ΜΕΣΣΗΝΙΑ, όπου και ίδρυσε την ΠΥΛΟ . Εκεί πήρε ως σύζυγό του τη Χλωρίδα , και κάνανε πολλά παιδιά μεταξύ αυτών τον Περικλύμενο , τον μετέπειτα  βασιλιά ΝΕΣΤΟΡΑ.
Το τέλος του Νηλέα επήλθε όταν ο ΗΡΑΚΛΗΣ εξεστράτευσε εναντίον του με την αιτιολογία ότι ο Νηλέας αρνήθηκε να τον εξαγνίσει από τον φόνο του Ιφίτου . Τότε ο Νηλέας σκοτώθηκε μαζί με 11 από τους γιούς του ή, σύμφωνα με άλλη παράδοση, διασώθηκε και πέθανε από κάποια ασθένεια στην Κόρινθο όπου είχε καταφύγει, οπότε στη συνέχεια ενταφιάσθηκε εκεί. Οι απόγονοι του Νηλέα ονομάσθηκαν Νηλείδες. Οι Νηλείδες , διωγμένοι από τους Ηρακλείδες , σκορπίστηκαν σε διάφορους τόπους, σε μερικούς από τους οποίους και βασίλευσαν. Χρονικά κατατάσσονται στα τέλη του 12 π.Χ αιώνα  αφού η μετακίνησή τους από την Πύλο προς την Αθήνα χρονολογείται το 1100 π.Χ. , μία χρονολογία μετά την πτώση της ΤΡΟΙΑΣ .

Ο Νηλέας λοιπόν που φεύγει διωκόμενος από την Ιωλκό και από τον αδελφό του Πελία πηγαίνει στην Πύλο της Μεσσηνίας , όχι τυχαίως αλλά λόγω της παράδοσης που είχε δημιουργήσει ο Κρεσφόντης .
Από τον Νηλέα , την Ιωλκό , λοιπόν ξεκινούν όλες αυτές οι ισχυρές φρατρίες που κυριαρχούν στον Ελληνικό χώρο από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα . 
Δεν είναι τυχαίο που και ο σημερινός πρωθυπουργός Σαμαράς Αντώνης με καταγωγή από την Πύλο , ανέβηκε στην Αθήνα  , αλλά παραδόξως ... έβαλε και υποψηφιότητα στην Μαγνησία. Με αυτόν τον τρόπο έκλεισε κύκλος του Νηλέα . Της μεγαλύτερης φρατρίας εν Ελλάδι . 
Αλλά τι σημαίνει φρατρία ; 
Φρατρία είναι ένα σύνολο οικογενειών . Είναι μια αρχέγονη κοινωνία με δικό της αρχηγό και κοινά ήθη και έθιμα . Δεν πρέπει να την συγχέουμε με την φυλή (Σαρακατσάνοι , Βλάχοι , κλπ)  για τον απλό λόγο μπορεί να είναι διαφορετικής φυλής . Στα νεότερα χρόνια τέτοιες φρατρίες αναπτύσσονται στην Μάνη αλλά και στην Σικελία . Στην Μάνη , μπορεί να ζούσαν πολλές φρατρίες μαζί . Πολλές φορές όμως φιλονικούσαν μεταξύ  τους και στο τέλος όποια φρατρία έχανε , έπρεπε να μετακομίσει σε άλλο τόπο. Τέτοια περίπτωση έχουμε στην Νότια Εύβοια ,στην σημερινή Αμάρυνθο που ονομάζεται και Βάθεια ...



Φρατρίες εκ Πύλου 
  • Μελανθίδαι - > Μεδοντίδαι 
  • Παιονίδαι  
  • Αλκμαιωνίδαι 

Μία λοιπόν οικογένεια υπό τον Μέλανθο του Ανδροπόμπου , ο οποίος φέρεται να είναι απόγονος του αδελφού του Νέστορος , εγκαθίσταται στην Αττική , επί βασιλείας Θυμοίτου , δέκατου πέμπτου κατά σειράν γόνου του Οίκου του Θησέως , μετά από σχετικό χρησμό του Μαντείου των Δελφών . Στην διαμάχη του Θυμοίτου με τον βασιλέα Ξάνθο της Βοιωτίας ο Μέλανθος με τέχνασμα και με δόλο εξοντώνει τον Ξάνθο , βασιλέα της Βοιωτίας .  Η αίγλη και η ισχύς που αποκτά η οικογένεια του Μελάνθου οδηγεί και στην δολοφονία του Θυμοίτου . Έτσι ο Μέλανθος θα σφετερισθεί την εξουσία και θα ανακηρυχθεί βασιλέυς , με την βοήθεια και των δύο άλλων φρατριών από την Πύλο , των Παιονιδών και των Αλκμαιωνιδών . Η βασιλεία στην Αττική της φρατρίας των Μελανθιδών δεν έχει μεγάλη διάρκεια . Και αυτό γιατί , μετά τον ηρωικό θάνατο του υιού του Μελάνθου , Κόδρου , οι απόγονοι του Νηλεύς ο νεώτερος ( και όχι ο ιδρυτής Νηλέας ) και Μέδων έρχονται σε οξύτατη σύγκρουση για το ζήτημα της βασιλείας . Τελικά επικρατεί η θέση του Μέδοντος για την κατάργησή της βασιλείας  . Μετά την κατάργηση της βασιλείας ο Μέδων αποσχίζεται , δημιουργώντας την νέα φρατρία των Μεδοντιδών , ενώ οι Μελανθίδαι ,υπό τον Νηλέα τον νεώτερο , εγκαταλείπουν την Αττική  και ιδρύουν τις αποικίες της Ιωνίας . Μίλητο (Νηλεύς) , Έφεσο ( Άνδροκλος)  , Μυούντα ( Κυδρήλος) , Κολοφώνα (Δαμασίχθων), Λέβεδο (Ανδραίμων) , Τεώ (Ναύκλος) , Ερυθρές (Κλέοπος) . Οι αποικίες της Ιωνίας φέρουν τα σύμβολα των Μελανθιδών , ως γόνοι του βασιλικού οίκου της Αττικής . Ο σκοτεινός Ηράκλειτος , ως απόγονος του Ανδρόκλου και κατά συνέπεια , των Μελανθιδών , κατέχει το δικαίωμα της προεδρίας στους αγώνες και στις τελετές στα ιερά της Ελευσινίου Δήμητρος ...
Η φρατρία των Μεδοντιδών κυριαρχούν στην Αττική , διασφαλίζοντας το αξίωμα του ισοβίου άρχοντος των Αθηνών για τον εκάστοτε ηγέτη της . Ο επιφανέστερος Μεδοντίδης είναι αναμφίβολα ο Σόλων , ο οποίος αναθεωρεί συστηματικά το πολιτικό και νομικό σύστημα της Αττικής , θέτοντας τις βάσεις για την περαιτέρω λαμπρή εξέλιξη των Αθηνών .
Η δεύτερη μεγάλη φρατρία Πυλίων στην Αττική , η φρατρία των Παιονιδών (παίων και παιάν είναι η ονομασία του θείου στοιχείου του πολέμου ) δεν εμφανίζονται άμεσα στο προσκήνιο . Από τις μεταγενέστερες εξελίξεις προκύπτουν ενδείξεις ότι η φρατρία αυτή συντάσσεται με τον κλάδο των Μεδοντιδών , ο οποίος προέρχεται από τον αντίστοιχο των Μελανθιδών , του τελευταίου βασιλικού Οίκου της Αττικής . Η σημαντικότερη προσωπικότητα των Παιονιδών , ο Πεισίστρατος , ο οποίος εισέρχεται στην πολιτική κονίστρα υπό την αιγίδα και την εποπτεία του Σόλωνα των Μεδοντιδών . 

Η τρίτη μεγάλη φρατρία Πυλίων , η φρατρία των Αλκμαιωνιδών , που ανάγει την καταγωγή της στον δισέγγονο του Νέστορος Αλκμαίωνα , δεν εμφανίζεται να εμπλέκεται ενεργά στην πρώιμη πολιτική ζωή της Αττικής . Πρόκειται όμως για την μεγαλύτερη φρατρία της εποχής καθώς αποτελείται από 700 και πλέον οικογένειες . Δηλαδή περισσότερα από 4000 μέλη . 
Νέος ηγέτης της φρατρίας των Αλκμαιονιδών αναδεικνύεται ο Κλεισθένης . Ο Κλεισθένης αναλαμβάνοντας την εξουσία   εισάγει μία σειρά νέων νόμων , με στόχο την παροχή πολιτικών δικαιωμάτων σε μεγάλο αριθμό κατοίκων της Αττικής . Οι μεταρυθμίσεις του Κλεισθένους καταργούν τις ασφαλιστικές δικλείδες του Σόλωνος , που αποκλείουν την μαζική συμμετοχή του πληθυσμού της Αττικής στα κοινά. Σημαντική προσωπικότητα την εποχή μετα Κλεισθένη αναδεικνύεται ο Κίμων . Ο οποίος μέσω του γάμου του με την Ισοδίκη συνδέεται με την φρατρία των Αλκμαιωνιδών . Ο Κίμων για πρώτη φορά επιχειρεί να δημιουργήσει μία ομοσπονδία στον ελλαδικό και περιελλαδικό χώρο , με εθνική ταυτότητα και σαφή εθνογραφικό ορίζοντα . Χάριν τις εξαίρετες σχέσεις του με την Σπάρτη , ο Κίμων διατηρεί τις απαιτούμενες ισορροπίες στον ελλαδικό χώρο , συντηρώντας την ιδέα του κοινού εχθρού (Πέρσες) και αποτρέποντας κάθε απόπειρα αντιπαράθεσης που ενέχει κινδύνους εμφυλίων αναταράξεων . Μεγάλος πολιτικός αντίπαλος του Κίμωνα ήταν ο Περικλής . Ο Περικλής ανήκει και αυτός στην φρατρία των Αλκμαιωνιδών από την πλευρά της μητέρας του Αγαρίστης . Τελευταία μεγάλη φυσιογνωμία της φρατρίας που σηματοδοτεί και την περίοδο της παρακμής είναι ο Αλκιβιάδης . Ο Αλκιβιάδης ανήκει στην φρατρία των Αλκμαιωνιδών από την πλευρά του πατέρα του Κλεινία , τριηράρχου στο Αρτιμίσιον το 480 π.Χ και στην Σαλαμίνα . Ο κατά κάποιους μεγαλοφυέστερος των Ελλήνων χαρακτηρίζει , όπως παρατηρεί πικρόχολα ο Πλούταρχος μία νέα περίοδο , κατά την διάρκεια της οποίας ανατέλλει το άστρο δημαγωγών και πολεμοκαπήλων , που εξωθούν στον εμφύλιο πόλεμο , ανακουφίζοντας τους Πέρσες και τραυματίζοντας ανεπανόρθωτα επί δεκαετίες τις δυνάμεις του ελλαδικού χώρου . 

συνεχίζεται ... ΑΡΓΩ ...