ΑΘΗΝΑ - ΣΠΑΡΤΗ , ΕΝΑΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Στον Πελοποννησιακό πόλεμο μεταξύ Σπάρτης και Αθήνας δεν συγκρούσθηκαν απλώς δύο πόλεις , δύο πολιτεύματα , όπως θέλουν να τον παρουσιάσουν, αλλά δύο αντίθετες κοσμοθεωρίες .

Η κοσμοθεωρία που έβλεπε την πραγματικότητα  με το μάτι της φύσης (Σπάρτη)
και η κοσμοθεωρία που έβλεπε την πραγματικότητα με το μάτι των ανθρώπων (Αθήνα)  . 

Οταν τελείωσε ο πόλεμος νικητής αναδείχθηκε φυσικά η φύση , αθάνατη γαρ. 

Οι Δωριείς , λαός που διαβιούσε λιτά και πειθαρχημένα ενσωματωμένος μέσα στην φύση και οι Ιωνες ένας λαός που προσπαθεί να κάνει την υπέρβαση της ύπαρξής του  αλλά και της Μοίρας του και να διεκδικήσει κάτι παραπάνω από αυτά που αξίζει : ψυχική ανάταση , μία ψευδαίσθηση της αιωνιότητας . Να κλέψει κάτι που ανήκει μόνο στους θεούς : την τέχνη και τον πολιτισμό που οδηγούν σε μία εσωτερική γαλήνη . Να εξισώσει την εξουσία , με την δημοκρατία  και τέλος να αποτινάξει από μέσα του την απόγνωση του θανάτου και της ματαιότητας της ύπαρξής του.

Για τους Θεούς δεν γνωρίζουμε τις προθέσεις τους . Δεν γνωρίζουμε αν οι Θεοί ,  θέλουν τον άνθρωπο να απολαμβάνει τα  πνευματικά και υλικά αγαθά όπως τα απολαμβάνουν και οι ίδιοι . Αντιθέτως συμπεραίνουμε ότι υψώνουν εμπόδια ,όταν ό άνθρωπος επιχειρεί να κατοχυρώσει τα δώρα του Προμηθέα .

Διαχρονικά επικρατούν οι δυνάμεις , που είναι ενσωματωμένες με την φύση , βιώνουν , επιβιώνουν  και αναπτύσσονται με τα λιγότερα υλικά και πνευματικά αγαθά. Χαρακτηριστικό των ανωτέρω είναι και η θεωρία της διαπαιδαγώγησης των παιδιών στην Σπάρτη , ότι όσο μειώνεις τις ανάγκες του παιδιού τόσο περισσότερο αυξάνεις τις δυνάμεις του.

Τότε και σήμερα και πάντοτε όταν συγκρούονται οι δύο κοσμοθεωρίες ο νικητής είναι δεδομένος.

*********************************

Ο Καστοριάδης γράφει σχετικά με την διαμάχη.

Ο Θουκιδίδης βάζει τους Κορινθίους να  εξηγούν στους Σπαρτιάτες σε τι διαφέρει η συμπεριφορά των Αθηναίων από την δική τους.

Οι Αθηναίοι είναι καινοτόμοι και οξείς στην επινόηση και ικανότατοι στην εκτέλεση αυτών που θα αποφασίσουν , ενώ  εσείς (οι Λακεδαιμόνιοι ) αρκείστε στην διατήρηση των κεκτημένων και τίποτε δεν επινοείτε και δεν φέρνετε σε πέρας ούτε τα αναγκαία.

Οι Αθηναίοι αποτολμούν χωρίς να μετρούν τις δυνάμεις τους ,διακινδυνεύουν χωρίς να τους σταματούν οι υποδείξεις της λογικής και μέσα στα δεινά διατηρούν την ελπίδα .

Ενώ εσείς κάνετε  λιγότερα από όσα μπορείτε και δυσπιστείτε και προς εκείνα που κρίνετε βέβαια και πιστεύετε ότι ποτέ δεν θα λυτρωθείτε από τα δεινά σας

Οι Αθηναίοι είναι ακαταπόνητοι ενώ εσείς ριζώνετε στον τόπο σας , γιατί εκείνοι πιστεύουν ότι με την απουσία τους θα κερδίσουν κάτι, ενώ εσείς πως φεύγοντας ,θα θέσετε σε κίνδυνο και αυτά που έχετε   .

*********************************

Η αντίφαση.

Υπάρχει  γενικώς  μία άποψη για τον Δωρικό κόσμο ότι δεν ανέπτυξε πολιτισμό ,δεν άφησαν μνημεία , φιλοσόφους ,τέχνη κλπ.

Η ουσία είναι ότι πράγματι η Σπάρτη δεν άφησε πίσω της τίποτε παρά μόνο τον σκληροτράχηλο Ταύγετο αλλά και το εσωτερικό ήθος των Σπαρτιατών .

Ανατρέχοντας πίσω στους προσωκρατικούς φιλοσόφους διαπιστώνουμε ότι οι περισσότεροι εξ αυτών είχαν τον Δωρικό συλλογισμό  και πρότυπο ως βάση της φιλοσοφίας των . Το Λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν .

Ο Ηράκλειτος , ο Θαλής , ο Εμπεδοκλής είχαν μέσα τους την Δωρική αρμονία .

Ο Σωκράτης  κατηγορήθηκε ως  φιλο Λακεδαίμων στο δικαστήριο και ο Πλάτων γνωστός  για τα φιλο Σπαρτιατικά αισθήματα.

Στο Θέατρο , το αποκορύφωμα της τέχνης , η τραγωδία , ανεβαίνει μόνο στα Αθηναικά θέατρα και σε καμία άλλη πόλη της  Ελλάδας .

Μπορούμε να την ονομάσουμε και Αθηναική τραγωδία παρ΄ όλα αυτά η επίδραση της Δωρικής αρμονίας  και λιτότητας , είναι εμφανέστατη  σε όλα τα έργα του Αισχύλου , με αποκορύφωμα τον Ορέστη.

Στην Ακρόπολη το 80% των κατασκευών είναι Δωρικού ρυθμού .

Τα προπύλαια ,οι Καρυάτιδες κλπ.

Το μετ΄ ευτελείας ... Του Θουκιδίδη στον Επιτάφιο  του Περικλέους είναι ακριβώς αυτός ο Δωρικός κίων.

Η εξήγηση για τα φιλο Σπαρτιακά αισθήματα των φιλοσόφων είναι κατανοητή σήμερα .

Απαντες ζούσαν στην ιδανική κοινωνία των Αθηνών και είχαν την πολυτέλεια της επιλογής  και μάλλον του θαυμασμού . Είναι ίσως το ίδιο φαινόμενο  και σήμερα με τον υπαρκτό σοσιαλισμό και των υποστηρικτών του αλλά ζώντας και φιλοσοφώντας ,μέσα από την ασφάλεια του υπαρκτού καπιταλισμού.

Εκείνο που είναι πραγματικά  ανεξήγητο και μυστήριο  και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνησης  είναι γιατί η ιερότητα εκφράζεται με την λιτότητα ,το απέριττο ,την Δωρική αρμονία διαχρονικά μέχρι και σήμερα ενώ   αποφεύγεται συστηματικά η έκφραση μέσω της Ιωνικής αρμονίας και του κάλους .

Φαίνεται ότι οι Θεοί μας έχουν καταδικάσει σε ένα στέγνωμα ψυχής .

Ριπές ευτυχίας ,αραιές και πρόσκαιρες.

Ζωή μονότονη και άχαρη και πόνος , Σωματικός ,ψυχικός.

Μεταξύ του λευκού και του μαύρου κυριαρχεί το φαιό . Αυτή είναι η ζωή μας .

Μία Δωρική αρμονία , μία τιμωρία για κάτι που δεν κάναμε εμείς αλλά πληρώνουμε το τίμημα εμείς.

Το πολίτευμα

Το πολίτευμα της Σπάρτης δεν ήταν ολιγαρχικό όπως πολλοί θέλουν να πιστεύουν .

Ηταν κάτι χειρότερο...

Το πολιτικό σύστημα της Σπάρτης ήταν μικτό ,πολύπλοκο και την τελική εξουσία τελικά την είχε αυτός που την δεδομένη στιγμή είχε βάσει των ισορροπιών, την πολιτική και στρατιωτική δύναμη.

Δηλαδή απλά επικρατούσε το δίκαιο του ισχυρωτέρου ...

Κατ΄ αρχήν είχε δύο βασιλείς ώστε η δύναμή τους να μοιράζεται .

Είχε 5 εφόρους. Είχε γερουσία και τελικά είχε και την Απέλλα , δηλαδή την εκκλησία του δήμου. Κυρίαρχο στοιχείο η διαπλοκή , ο φθόνος και ο φόνος. Δεν υπήρχε κοινωνική πρόνοια για τους ηλικιωμένους και τους ανήμπορους ,όπως στην Αθήνα .

Τελικά , η Σπάρτη κέρδισε τον πόλεμο και δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά . Αλλά η νίκη ήταν Πύρρειος. Από την διαμάχη με την Αθήνα ,ηττήθηκε πολιτισμικά.
Αυτή η καλοκουρδισμένη μηχανή πολέμου δεν κατόρθωσε να διαχειριστεί την νίκη για την ίδια αλλά και για την μοίρα της Ελλάδος. Θα περίμενε κανείς η Σπάρτη,  να κατεδαφίσει την Αθήνα , όπως θα περίμεναν και επιθυμούσαν οι περισσότεροι σύμμαχοι όχι της Σπάρτης...  αλλά της Αθήνας .

Ομως ο έφορος της Σπάρτης Σθεναλαίδας αντιτάχθηκε σθεναρά στην επιθυμία των εχθρών της Αθήνας. Και διέσωσε η Σπάρτη τα μνημεία των Αθηνών ...

Αυτό που η Σπάρτη δεν κατόρθωσε να διασώσει από την νίκη της του Πελοποννησιακού πολέμου, ήταν η αξιοπρέπειά της . Ο λόγος είναι ότι διεφθάρει από τον πλούτο των Αθηνών. Οι άνθρωποι της Σπάρτης έγιναν κυνηγοί του χρυσίου  και τρόπου ζωής όπως και οι νεόπλουτοι της σύγχρονης Ελλάδας .

Ο παλαιός τρόπος ζωής και Σπαρτιατικής αρμονίας με το πέρας του πολέμου , ήταν ήδη μακρινό παρελθόν. Η διαφθορά μέσα στην Σπάρτη έγινε καθημερινό φαινόμενο . Ολοι πλέον χρηματιζόταν ...

Το χρήμα έγινε κανονικό μέσον συναλλαγής , όπως και στην Αθήνα. Μειώθηκε σε όγκο βέβαια ... Ξαφνικά οι Σπαρτιάτες συνειδητοποίησαν τί έχασαν τόσα χρόνια , Σπαρτιατικής ζωής...

Το φαινόμενο αυτό προσπάθησε να ανακόψει ο βασιλιάς της Σπάρτης Αγις. Επανέφερε τον παλαιό τρόπο συναλλαγών , και έδωσε όγκο στο νόμισμα . Αλλά ήταν ήδη αργά και το ποτάμι δεν γυρνούσε πίσω . Ο Αγις δολοφονήθηκε εκ των ένδων ...
παραπομπή === > ΑΓΙΣ