Πρόκειται για έναν σύνδεσμο οπλιτών της Σπάρτης ,ο οποίος συγκρίνεται απόλυτα και σχεδόν ταυτίζεται σημειολογικά με τον μεταγενέστερο αντίστοιχο Ιερό Λόχο των Θηβών, με την διαφορά ότι δεν φέρει έναν ανάλογο βαρύγδουπο τίτλο,αλλά κατά την πάγια δωρική πρακτική ,τον απλό και καθημερινό όρο Λογάδες,που στην συγκεκριμένη περίπτωση εννοεί ανθρώπους που δεσμεύονται δια λόγου να παραμένουν μέχρι θανάτου στο πεδίο της μάχης !
Οι οπλίτες αυτοί χαρακτηρίζονται συνήθως και ως Ιππείς ,παρά το γεγονός ότι μάχονται πεζοί,λόγω της καταγωγής τους από τις επιφανέστερες οικογένειες της Σπάρτης . Κατά κανόνα ,αποτελούν μία μονάδα 300 επίλεκτων οπλιτών που εκτελεί χρέη βασιλικής σωματοφυλακής και παρατάσσεται πάντοτε στο πεδίο της μάχης μαζί με τον έναν από τους δύο βασιλείς της Σπάρτης. Η φήμη της είναι ανάλογη με την αντίστοιχη της Λόχου της Σκιρίτιδος * , για την οποία ο Διόδωρος τονίζει στην περιγραφή των γεγονότων της εισβολής του Αγησιλάου στην Βοιωτία (377 πΧ - 376 πΧ ), ότι οι οπλίτες της κινούνται με βάση αρχές ανορθοδόξου πολέμου , λειτουργώντας αποτρεπτικά έναντι των αιφνιδιαστικών απειλών ,που θέτουν σε κίνδυνο το εκστρατευτικό σώμα.
Αν και σε αριθμό η μονάδα αυτή δεν είναι σημαντικού μεγέθους , η φήμη της είναι δυσανάλογα μεγάλη και ισχυρή , καθώς τα μέλη της συνδέονται με μία παράδοση που οδηγεί στην αρχαϊκή εποχή ,όπου οι γόνοι επιφανών οικογενειών κατέχουν τιμητικές θέσεις στην φάλαγγα των οπλιτών ,χωρίς όμως να στοιχειοθετούνται κάποιες σοβαρές ενδείξεις ως προς την περίοδο θεσμοθέτησης της αυτόνομης ύπαρξής της.
Οι παλαιότερες νύξεις για την ύπαρξη των Λογάδων συσχετίζονται με τα γεγονότα της πρώτης σύγκρουσης Αργείων και Σπαρτιατών στη Θυρέα ( όρια Κυνουρίας - Αργολίδος ) κατά το 546 π Χ ,όπου οι δύο αντίπαλοι για να περιορίσουν προφανώς την αιματοχυσία ,συμφωνούν να αντιπαρατάξουν από μία μονάδα 300 επιλέκτων οπλιτών ο καθένας , και το αποτέλεσμα της μάχης να προκύψει από την μονομαχία ουσιαστικά αυτών των μαχητών. Από τους 300 Αργείους επιβιώνουν τελικά δύο ,οι Αλκάνωρ και Χρώμιος που αποχωρούν για να ειδοποιήσουν τους υπολοίπους για την έκβαση της σύγκρουσης ,ενώ από τους Σπαρτιάτες ο μοναδικός επιζών Οθρυάδας παραμένει στο πεδίο της μάχης ,σχηματίζοντας μάλιστα και τρόπαιο με τα όπλα των νεκρών Αργείων. Το αποτέλεσμα πάντως αμφισβητείται από τους Αργείους ,με συνέπεια και δεύτερη σύγκρουση όπου επικρατούν αποφασιστικά οι Σπαρτιάτες , ενώ ο Οθρυάδας παρά τις τιμές και τις διακρίσεις ,παραμένει στο πεδίο της μάχης και αυτοκτονεί , καθώς δεν αντέχει την πικρία της απώλειας των συντρόφων του και συναισθηματικά αρνείται να τους εγκαταλείψει.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει σωματοφυλακή 100 Λογάδων που συνοδεύει τους Λακεδαιμόνιους βασιλείς κατά την περίοδο των Κλεομένους και Δημαράτου ,πρίν από τα Μηδικά,αλλά εκείνη την εποχή οι βασιλείς εκστρατεύουν ταυτόχρονα εκτός Σπάρτης (θεσμός που καταργείται μετά την εκδίωξη του Δημαράτου). Αυτό το στοιχείο οδηγεί οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η μονάδα των Λογάδων διαιρείται σε δύο τμήματα ώστε να καλύπτει ταυτόχρονα και τους δύο βασιλείς.
Αντίθετα κατά την περίοδο των Μηδικών ,κατά τη διάρκεια της οποίας μόνον ο ένας από τους δύο βασιλείς επιτρέπεται να εκστρατεύει εκτός της Λακωνικής επικρατείας, οι 300 Λογάδες εμφανίζονται να συνοδεύουν τον Λεωνίδα στη μάχη των Θερμοπυλών και μάλιστα έχουν επιλεγεί από τα άτομα που ήδη έχουν απογόνους (είναι δηλαδή όλοι άνω των τριάντα ετών).
Στην ιστορική αυτή μάχη , η μονάδα ,το σώμα των 700 Θεσπιέων υπό τον Δαμόφιλο του Διαδρόμου και οι 400 Θηβαίοι οπλίτες παραμένουν έως το τέλος στα στενά,μαχόμενοι μέχρι θανάτου . Από τις πληροφορίες του Ηροδότου διαφαίνεται ότι οι Λογάδες συνοδεύονται κατά παράδοση και από οιωνοσκόπο,που στην περίπτωση αυτή είναι ο οιωνοσκόπος και ιατρός της αδελφότητος των Μελαμποδιδών , Μεγιστίας ο Ακαρνάν. Ο Μεγιστίας κατά την διάρκεια της ιεροσκοπίας πρίν από την τρίτη σύγκρουση ,προβλέπει πως πρόκειται για την τελική μάχη που σηματοδοτεί και τον θάνατο όλων. Πάντως ,παρά την ρητή εντολή του Λεωνίδα να αποχωρήσει , ο Μεγιστέας αρνείται κατηγορηματικά και παραμένει ,ζητώντας μόνον να απομακρυνθεί ο υιός του , καθώς είναι ο μοναδικός του απόγονος.
Ενα περίεργο στοιχείο της καταγραφής των γεγονότων από τον μεγάλο ιστορικό αναδύεται με την άρνησή του να αναφέρει τα ονόματα των 300 Λογάδων ,παρά το γεγονός ότι δηλώνει απερίφραστα πως γνωρίζει τα ονόματα,τα πατρώνυμα και τις οικογένειές τους . Η φαινομενικά αλλόκοτη στάση του Ηροδότου ερμηνεύεται αν συνεκτιμηθεί ότι η παράθεση των ονομάτων σε συνδυασμό με τη θέση των οικογενειών αυτών των Ιππέων στη Λακωνία (οι οποίες μάλλον δεν είναι ισοδύναμες) ,καταργεί κατά μία έννοια το καθεστώς ισονομίας και απόλυτης εξίσωσης που χαρακτηρίζει τα μέλη αυτών των μονάδων και ο Ηρόδοτος επιθυμεί με κάθε τρόπο να το διατηρήσει , ακόμη και μετά τον θάνατό τους.
Οι Ιππαγρέται (πρόκειται για τους τρείς αξιωματούχους που ορίζονται από τους Εφόρους σε ετήσια βάση για την διαδικασία επιλογής των Λογάδων) επιλέγουν τους 300 Ιππείς,δηλαδή τους Λογάδες,τους κατεστεώτας τριηκοσίους,οι οποίοι είναι παράλληλα και οι διοικητές της μονάδας,ίσως εναλλασσόμενοι όπως οι Αθηναίοι στρατηγοί,με τον έναν να ακολουθεί τη μονάδα (μάλλον εκ περιτροπής) και τους υπολοίπους να παραμένουν στη Σπάρτη.
Η μονάδα εντυπωσιάζει με την τελετουργική της παρουσία κατά τη θριαμβευτική υποδοχή του Θεμιστοκλέους στη Σπάρτη ,όπου αποτελεί την τιμητική του σωματοφυλακή και το άγημα που τον συνοδεύει κατά την αναχώρησή του,όπως και τους βασιλείς ,έως τα όρια της Τεγέας ,ενώ στην περιγραφή της μάχης των Πλαταιών αναδύεται ο Αρίμναστος ,ένας επιφανής Σπαρτιάτης,που κατά τον Ηρόδοτο είναι Λόγιμος ,δηλαδή ανήκει στη μονάδα των Λογάδων ,στοιχείο που προδίδει ότι σχεδόν αμέσως μετά τη μάχη των Θερμοπυλών , η μονάδα ανασχηματίζεται . Πρόκειται για το Λακεδαιμόνιο που εξοντώνει τον Μαρδόνιο , ο οποίος αργότερα ως διοικητής (Ιππαγρέτας) των 300 Λογάδων κατά την διάρκεια της εξέγερσης των ειλώτων στη Μεσσηνία ,αντιμετωπίζει στη Στενύκλαρο (το πεδίο του Μελιγαλά) ,χωρίς άλλες ενισχύσεις ,ολόκληρη τη δύναμη των εξεγερθέντων και φονεύεται,όπως και όλοι οι υπόλοιποι Λογάδες.
Το 425 πΧ ,στα γεγονότα της Σφακτηρίας , ένα απόσπασμα Λογάδων εντάσσεται στην τελευταία φρουρά των 420 οπλιτών , του οποίου οι επιζώντες καταλήγουν αιχμάλωτοι των Αθηναίων ( οι Σπαρτιατικές φρουρές στη μικρή αυτή νησίδα αλλάζουν με κλήρο) ,αλλά σε πλήρη σύνθεση (300 οπλίτες) εμφανίζεται να συνοδεύει τον χαρισματικό στρατηγό και έφορο της Σπάρτης Βρασίδα στην αιφνιδιαστική του εισβολή στη Μεγαρίδα ένα έτος αργότερα. Οι 300 Λογάδες ακολουθούν τον Βρασίδα και στην αποστολή του στη Μακεδονία για να ενισχύσουν τον Περδίκκα ΙΙ και κατά τη θερινή περίοδο του 423 πΧ , με τη δράση τους εναντίον του ηγεμόνος της Λυγκηστίδος Αρραβαίου ,επιβεβαιώνουν τη φήμη τους .
Το 422 πΧ στην ανορθόδοξη ,αλλά νικηφόρα επίθεσή του εναντίον των Αθηναίων στην Αμφίπολη , ο Βρασίδας διαιρεί τη μονάδα σε δύο αποσπάσματα ,από τα οποία το πρώτο με 150 οπλίτες ,τον ακολουθεί ,ενώ το δεύτερο παραμένει με τον Σπαρτιάτη διοικητή Κλεαρίδα και το υπόλοιπο εκστρατευτικό σώμα , καθώς ο ιδιοφυής στρατηγός γνωρίζει πως οι υπόλοιπες μονάδες του υστερούν σημαντικά έναντι των Αθηναίων , όχι τόσο ως προς τους αριθμούς , όσον ως προς την ποιότητά τους.
Το 418 πΧ στη μάχη της Μαντινείας, η μονάδα των 300 Λογάδων κατέχει εξέχουσα θέση. Η έφοδος των Αργείων και των συμμάχων τους προς την πλευρά της ,εξελίσσεται με καταστροφικά γι αυτούς αποτελέσματα ,αφού οι αντίπαλοί της συντρίβονται στο μέτωπο της παράταξής της , με συνέπεια τη διάλυση των σχηματισμών τους και την άτακτη φυγή των οπλιτών τους.
Το 394 πΧ κατά την επιστροφή του Αγησιλάου από την Ασία , η μονάδα των Λογάδων στη μάχη της Κορώνειας είναι συρρικνωμένη στο επίπεδο των 50 οπλιτών. Αυτό αποτελεί δείγμα της απίστευτης αιμορραγίας που υφίσταται επί δεκαετίες ο Ελληνικός κόσμος λόγω των συνεχών εμφυλίων συγκρούσεων και αυτή είναι η τελευταία αναφορά για την παρουσία της στο πεδίο της μάχης ...
Η επί δύο σχεδόν αιώνες πάντως δράση της στον Ελλαδικό χώρο χωρίς διακοπή , την καθιστά έναν από τους μακροβιότερους Ελληνικούς Ιερούς Λόχους , ενώ το άστρο του Λεωνίδα την φωτίζει σε ένα συνεχές και αιώνιο παρόν ...
Η Σκιρίτις καθόλο το διάστημα της Λακωνικής υπεροχής, μέσα 6ου - αρχές 4ου π.χ. αιώνα, μένει αφανής. Η πρώτη εισβολή του Επαμεινώνδα (χειμώνας 370/69) στη Λακωνική αποτελεί την απαρχή των εξελίξεων. Μεταξύ άλλων καταλαμβάνεται από τους Αρκάδες το Οίον της Σκιρίτιδας και εξοντώνεται η υπό τον Ισχόλαο φρουρά. Μεγάλο μέρος των πρώην περιοικίδων περιοχών της Σπάρτης αποδεσμεύεται από την επικράτειά της, ανάμεσά τους και η Σκιρίτις, η οποία θα ενισχύσει την ίδρυση της Μεγαλόπολης,το 368, με ανθρώπινο δυναμικό. Οι επιχειρήσεις του Αρχιδάμου - 364, εισβολή και λεηλασία της Σκιρίτιδας, μεταξύ άλλων - δεν άλλαξαν τη θέση της Σκιρίτιδας. Ίσως η εκστρατεία του ίδιου βασιλέως το 353/2 στη νότια Μεγαλοπολιτική να απέφερε μια μικρή προς βορρά επάνοδο της Σπάρτης (Καρυές).</P> Στα μετέπειτα χρόνια η μεθόριος Σκιρίτις ανήκει πότε στους Αρκάδες, μοιρασμένη σε Μεγάλη Πόλη και Τεγέα, και πότε στη Σπάρτη.
Ο Παυσανίας - ιστορικός και γεωγράφος ο οποίος περιόδευσε την Πελοπόννησο το 180 μ.χ - αναφέρει τους Οιάτες, δηλ. τους κατοίκους του Οιού της Σκιρίτιδος, ως έναν από τους εννέα Δήμους της Τεγέας.
Αν και σε αριθμό η μονάδα αυτή δεν είναι σημαντικού μεγέθους , η φήμη της είναι δυσανάλογα μεγάλη και ισχυρή , καθώς τα μέλη της συνδέονται με μία παράδοση που οδηγεί στην αρχαϊκή εποχή ,όπου οι γόνοι επιφανών οικογενειών κατέχουν τιμητικές θέσεις στην φάλαγγα των οπλιτών ,χωρίς όμως να στοιχειοθετούνται κάποιες σοβαρές ενδείξεις ως προς την περίοδο θεσμοθέτησης της αυτόνομης ύπαρξής της.
Οι παλαιότερες νύξεις για την ύπαρξη των Λογάδων συσχετίζονται με τα γεγονότα της πρώτης σύγκρουσης Αργείων και Σπαρτιατών στη Θυρέα ( όρια Κυνουρίας - Αργολίδος ) κατά το 546 π Χ ,όπου οι δύο αντίπαλοι για να περιορίσουν προφανώς την αιματοχυσία ,συμφωνούν να αντιπαρατάξουν από μία μονάδα 300 επιλέκτων οπλιτών ο καθένας , και το αποτέλεσμα της μάχης να προκύψει από την μονομαχία ουσιαστικά αυτών των μαχητών. Από τους 300 Αργείους επιβιώνουν τελικά δύο ,οι Αλκάνωρ και Χρώμιος που αποχωρούν για να ειδοποιήσουν τους υπολοίπους για την έκβαση της σύγκρουσης ,ενώ από τους Σπαρτιάτες ο μοναδικός επιζών Οθρυάδας παραμένει στο πεδίο της μάχης ,σχηματίζοντας μάλιστα και τρόπαιο με τα όπλα των νεκρών Αργείων. Το αποτέλεσμα πάντως αμφισβητείται από τους Αργείους ,με συνέπεια και δεύτερη σύγκρουση όπου επικρατούν αποφασιστικά οι Σπαρτιάτες , ενώ ο Οθρυάδας παρά τις τιμές και τις διακρίσεις ,παραμένει στο πεδίο της μάχης και αυτοκτονεί , καθώς δεν αντέχει την πικρία της απώλειας των συντρόφων του και συναισθηματικά αρνείται να τους εγκαταλείψει.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει σωματοφυλακή 100 Λογάδων που συνοδεύει τους Λακεδαιμόνιους βασιλείς κατά την περίοδο των Κλεομένους και Δημαράτου ,πρίν από τα Μηδικά,αλλά εκείνη την εποχή οι βασιλείς εκστρατεύουν ταυτόχρονα εκτός Σπάρτης (θεσμός που καταργείται μετά την εκδίωξη του Δημαράτου). Αυτό το στοιχείο οδηγεί οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η μονάδα των Λογάδων διαιρείται σε δύο τμήματα ώστε να καλύπτει ταυτόχρονα και τους δύο βασιλείς.
Αντίθετα κατά την περίοδο των Μηδικών ,κατά τη διάρκεια της οποίας μόνον ο ένας από τους δύο βασιλείς επιτρέπεται να εκστρατεύει εκτός της Λακωνικής επικρατείας, οι 300 Λογάδες εμφανίζονται να συνοδεύουν τον Λεωνίδα στη μάχη των Θερμοπυλών και μάλιστα έχουν επιλεγεί από τα άτομα που ήδη έχουν απογόνους (είναι δηλαδή όλοι άνω των τριάντα ετών).
Στην ιστορική αυτή μάχη , η μονάδα ,το σώμα των 700 Θεσπιέων υπό τον Δαμόφιλο του Διαδρόμου και οι 400 Θηβαίοι οπλίτες παραμένουν έως το τέλος στα στενά,μαχόμενοι μέχρι θανάτου . Από τις πληροφορίες του Ηροδότου διαφαίνεται ότι οι Λογάδες συνοδεύονται κατά παράδοση και από οιωνοσκόπο,που στην περίπτωση αυτή είναι ο οιωνοσκόπος και ιατρός της αδελφότητος των Μελαμποδιδών , Μεγιστίας ο Ακαρνάν. Ο Μεγιστίας κατά την διάρκεια της ιεροσκοπίας πρίν από την τρίτη σύγκρουση ,προβλέπει πως πρόκειται για την τελική μάχη που σηματοδοτεί και τον θάνατο όλων. Πάντως ,παρά την ρητή εντολή του Λεωνίδα να αποχωρήσει , ο Μεγιστέας αρνείται κατηγορηματικά και παραμένει ,ζητώντας μόνον να απομακρυνθεί ο υιός του , καθώς είναι ο μοναδικός του απόγονος.
Ενα περίεργο στοιχείο της καταγραφής των γεγονότων από τον μεγάλο ιστορικό αναδύεται με την άρνησή του να αναφέρει τα ονόματα των 300 Λογάδων ,παρά το γεγονός ότι δηλώνει απερίφραστα πως γνωρίζει τα ονόματα,τα πατρώνυμα και τις οικογένειές τους . Η φαινομενικά αλλόκοτη στάση του Ηροδότου ερμηνεύεται αν συνεκτιμηθεί ότι η παράθεση των ονομάτων σε συνδυασμό με τη θέση των οικογενειών αυτών των Ιππέων στη Λακωνία (οι οποίες μάλλον δεν είναι ισοδύναμες) ,καταργεί κατά μία έννοια το καθεστώς ισονομίας και απόλυτης εξίσωσης που χαρακτηρίζει τα μέλη αυτών των μονάδων και ο Ηρόδοτος επιθυμεί με κάθε τρόπο να το διατηρήσει , ακόμη και μετά τον θάνατό τους.
Οι Ιππαγρέται (πρόκειται για τους τρείς αξιωματούχους που ορίζονται από τους Εφόρους σε ετήσια βάση για την διαδικασία επιλογής των Λογάδων) επιλέγουν τους 300 Ιππείς,δηλαδή τους Λογάδες,τους κατεστεώτας τριηκοσίους,οι οποίοι είναι παράλληλα και οι διοικητές της μονάδας,ίσως εναλλασσόμενοι όπως οι Αθηναίοι στρατηγοί,με τον έναν να ακολουθεί τη μονάδα (μάλλον εκ περιτροπής) και τους υπολοίπους να παραμένουν στη Σπάρτη.
Η μονάδα εντυπωσιάζει με την τελετουργική της παρουσία κατά τη θριαμβευτική υποδοχή του Θεμιστοκλέους στη Σπάρτη ,όπου αποτελεί την τιμητική του σωματοφυλακή και το άγημα που τον συνοδεύει κατά την αναχώρησή του,όπως και τους βασιλείς ,έως τα όρια της Τεγέας ,ενώ στην περιγραφή της μάχης των Πλαταιών αναδύεται ο Αρίμναστος ,ένας επιφανής Σπαρτιάτης,που κατά τον Ηρόδοτο είναι Λόγιμος ,δηλαδή ανήκει στη μονάδα των Λογάδων ,στοιχείο που προδίδει ότι σχεδόν αμέσως μετά τη μάχη των Θερμοπυλών , η μονάδα ανασχηματίζεται . Πρόκειται για το Λακεδαιμόνιο που εξοντώνει τον Μαρδόνιο , ο οποίος αργότερα ως διοικητής (Ιππαγρέτας) των 300 Λογάδων κατά την διάρκεια της εξέγερσης των ειλώτων στη Μεσσηνία ,αντιμετωπίζει στη Στενύκλαρο (το πεδίο του Μελιγαλά) ,χωρίς άλλες ενισχύσεις ,ολόκληρη τη δύναμη των εξεγερθέντων και φονεύεται,όπως και όλοι οι υπόλοιποι Λογάδες.
Το 425 πΧ ,στα γεγονότα της Σφακτηρίας , ένα απόσπασμα Λογάδων εντάσσεται στην τελευταία φρουρά των 420 οπλιτών , του οποίου οι επιζώντες καταλήγουν αιχμάλωτοι των Αθηναίων ( οι Σπαρτιατικές φρουρές στη μικρή αυτή νησίδα αλλάζουν με κλήρο) ,αλλά σε πλήρη σύνθεση (300 οπλίτες) εμφανίζεται να συνοδεύει τον χαρισματικό στρατηγό και έφορο της Σπάρτης Βρασίδα στην αιφνιδιαστική του εισβολή στη Μεγαρίδα ένα έτος αργότερα. Οι 300 Λογάδες ακολουθούν τον Βρασίδα και στην αποστολή του στη Μακεδονία για να ενισχύσουν τον Περδίκκα ΙΙ και κατά τη θερινή περίοδο του 423 πΧ , με τη δράση τους εναντίον του ηγεμόνος της Λυγκηστίδος Αρραβαίου ,επιβεβαιώνουν τη φήμη τους .
Το 422 πΧ στην ανορθόδοξη ,αλλά νικηφόρα επίθεσή του εναντίον των Αθηναίων στην Αμφίπολη , ο Βρασίδας διαιρεί τη μονάδα σε δύο αποσπάσματα ,από τα οποία το πρώτο με 150 οπλίτες ,τον ακολουθεί ,ενώ το δεύτερο παραμένει με τον Σπαρτιάτη διοικητή Κλεαρίδα και το υπόλοιπο εκστρατευτικό σώμα , καθώς ο ιδιοφυής στρατηγός γνωρίζει πως οι υπόλοιπες μονάδες του υστερούν σημαντικά έναντι των Αθηναίων , όχι τόσο ως προς τους αριθμούς , όσον ως προς την ποιότητά τους.
Το 418 πΧ στη μάχη της Μαντινείας, η μονάδα των 300 Λογάδων κατέχει εξέχουσα θέση. Η έφοδος των Αργείων και των συμμάχων τους προς την πλευρά της ,εξελίσσεται με καταστροφικά γι αυτούς αποτελέσματα ,αφού οι αντίπαλοί της συντρίβονται στο μέτωπο της παράταξής της , με συνέπεια τη διάλυση των σχηματισμών τους και την άτακτη φυγή των οπλιτών τους.
Το 394 πΧ κατά την επιστροφή του Αγησιλάου από την Ασία , η μονάδα των Λογάδων στη μάχη της Κορώνειας είναι συρρικνωμένη στο επίπεδο των 50 οπλιτών. Αυτό αποτελεί δείγμα της απίστευτης αιμορραγίας που υφίσταται επί δεκαετίες ο Ελληνικός κόσμος λόγω των συνεχών εμφυλίων συγκρούσεων και αυτή είναι η τελευταία αναφορά για την παρουσία της στο πεδίο της μάχης ...
Η επί δύο σχεδόν αιώνες πάντως δράση της στον Ελλαδικό χώρο χωρίς διακοπή , την καθιστά έναν από τους μακροβιότερους Ελληνικούς Ιερούς Λόχους , ενώ το άστρο του Λεωνίδα την φωτίζει σε ένα συνεχές και αιώνιο παρόν ...
* ΣΚΙΡΙΤΙΔΑ
Στην αρχαιότητα Σκιρίτις ονομαζόταν μεγάλο τμήμα της βόρειας Λακωνίας. Σε γενικές γραμμές οριοθετείται, δυτικά από τον Ευρώτα και ανατολικά από τον Οινούντα/Κελεφίνα. Σήμερα δηλώνει ως τοπωνύμιο τον τεχνητό δρυμό - δημιούργημα του Τάσου Στεφάνου - που καλύπτει σχεδόν την ίδια περιοχή, από την Κερασιά, Βλαχοκερασιά ως τις Κολλίνες, νοτιότατα εδάφη της επαρχίας Μαντινείας.
Η Σκιρίτις έμεινε γνωστή για το επίλεκτο στρατιωτικό σώμα των κατοίκων της, Σκιρίτις Λόχος, που κατείχε τιμητικά την αριστερή πτέρυγα της σπαρτιατικής φάλαγγας. Κατά τις ημερήσιες εκστρατευτικές πορείες προηγούνταν όλου του Σπαρτιατικού στρατεύματος, πορεύονταν μπροστά και από το ιππικό σώμα των ανιχνευτών. Κατά τη διάρκεια των μαχών παρατάσσονταν δίπλα στους τριακόσιους του βασιλέως. Αποτελούνταν από εξακόσιους περίπου άνδρες που ήταν περίφημοι για τη σωματικής τους ρώμη και την ανδρεία τους και αναλάμβαναν τις δυσκολότερες επιχειρήσεις. Τα κατορθώματα αυτών των ανδρών υμνήθηκαν από τους Λακεδαιμόνιους. Οι Σκιρίτες ήταν Αρκαδικής καταγωγής και ενσωματώθηκαν ειρηνικά (υπάγονται στο καθεστώς των περιοίκων), στις αρχές του 8ου π.χ. αιώνα, στο κράτος της Σπάρτης για να αποτελέσουν μεθόριο κυματοθραύστη και προμαχώνα προς βορρά, τουλάχιστον ως τον 4ο π.χ. αιώνα. Έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στην κατάκτηση μέρους της νότιας Αρκαδίας (κτήσεις των εθνών Παρρασίων, Μαιναλίων και της πόλεως της Τεγέας) ως την παγίωση των μέσων του 6ου π.χ. αιώνα.Η Σκιρίτις καθόλο το διάστημα της Λακωνικής υπεροχής, μέσα 6ου - αρχές 4ου π.χ. αιώνα, μένει αφανής. Η πρώτη εισβολή του Επαμεινώνδα (χειμώνας 370/69) στη Λακωνική αποτελεί την απαρχή των εξελίξεων. Μεταξύ άλλων καταλαμβάνεται από τους Αρκάδες το Οίον της Σκιρίτιδας και εξοντώνεται η υπό τον Ισχόλαο φρουρά. Μεγάλο μέρος των πρώην περιοικίδων περιοχών της Σπάρτης αποδεσμεύεται από την επικράτειά της, ανάμεσά τους και η Σκιρίτις, η οποία θα ενισχύσει την ίδρυση της Μεγαλόπολης,το 368, με ανθρώπινο δυναμικό. Οι επιχειρήσεις του Αρχιδάμου - 364, εισβολή και λεηλασία της Σκιρίτιδας, μεταξύ άλλων - δεν άλλαξαν τη θέση της Σκιρίτιδας. Ίσως η εκστρατεία του ίδιου βασιλέως το 353/2 στη νότια Μεγαλοπολιτική να απέφερε μια μικρή προς βορρά επάνοδο της Σπάρτης (Καρυές).</P> Στα μετέπειτα χρόνια η μεθόριος Σκιρίτις ανήκει πότε στους Αρκάδες, μοιρασμένη σε Μεγάλη Πόλη και Τεγέα, και πότε στη Σπάρτη.
Ο Παυσανίας - ιστορικός και γεωγράφος ο οποίος περιόδευσε την Πελοπόννησο το 180 μ.χ - αναφέρει τους Οιάτες, δηλ. τους κατοίκους του Οιού της Σκιρίτιδος, ως έναν από τους εννέα Δήμους της Τεγέας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου