ΠΕΡΙ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ - ΤΕΧΝΗΣ

Περί Ποιητικής κατά τον Αριστοτέλη .

Η ποιητική είναι μίμησις και μίμησι είναι η δια των αισθητών μέσων αναπαράσταση μιάς πραγματικότητας . Αν και ο Αριστοτέλης με την ποιητική αναφέρεται στο δράμα-τραγωδία ως ανώτερη μορφή τέχνης , καθ΄ οσον εκεί παρουσιάζονται οι πράξεις και η μοίρα του ανθρώπου , ωστόσο ως μίμησι παραδέχεται και τις καλές τέχνες είτε μουσικάς ,είτε εικαστικάς. Η εικαστική τέχνη αναπαριστά τα αντικείμενα πιστά , όπως ειναι πραγματικά . Φανταστική τέχνη όταν αναπαριστά τα αντικείμενα κατά τα φαινόμενα πχ προοπτικώς.
Ο κατασκευαστής ενός κρεβατιού διαφέρει απο τον ζωγραφίζοντα ένα κρεβάτι. Ο πρώτος εξυπηρετεί πρακτικάς ανάγκας , ο δεύτερος εξυπηρετεί την ηδονήν . Ο πρώτος τεχνίτης εργάζεται ως προς τα αναγκαία , ο δεύτερος ως προς την διαγωγήν.
Ο αισθητός κόσμος εποιήθη εκ του δημιουργού ως μίμησι του νοητού(ιδεών Πλάτωνα) και τούτον μιμούνται κατόπιν οι κατώτεροι θεοί . Ο άνθρωπος δε , εδημιουργήθει κατά μίμησιν του κόσμου .
Τα τραγικά συναισθήματα του ελέους και του φόβου πρέπει να προκαλούνται εξ αυτής της πλοκής του μύθου και άνευ του οράν . Δηλαδή η τραγωδία πρέπει να συγκινεί και να προσφέρει ηδονή , δηλαδή καλλιτεχνικήν συγκίνησιν περισσότερον με τον λόγον(ηδυσμένω λόγω), παρά με το θέαμα. Να επιδρά εις το συναίσθημα δια της φαντασίας και του στοχασμού παρά δια των αισθήσεων.
Ηδυσμένω λόγω , δηλαδή με λόγον έχοντα ρυθμόν και αρμονία και μέλος.

Η ποιητική δεν ειναι ιστορία ειναι τέχνη δηλαδή επιστήμη. Της επιστήμης όμως έργο ειναι να εξετάζει τα καθόλου . Το βέλτιον συγγενεύει με το καθόλου , με την βαθύτερη ουσία του πράγματος , εκεί όπου η ουσία μας παρουσιάζει το σημαντικόν και όχι το πραγματικόν. Το καθόλου προσωμειάζει τελικά προς την ιδέα του πράγματος και δεν πρέπει να συγχέεται με το τυπικόν και γενικόν. Δηλαδή κάθε ποιητής δεν βλέπει ενώπίον του την πραγματικότητα όπως ειναι παραφορτωμένη απο τα τυχαία και τα ασήμαντα αλλά βλέπει την ποιητικήν αλήθεια ,το καθολικόν στοιχείον , το καθόλου.
Κατά την πλατωνική οντολογίαν, ο αισθητός κόσμος δεν ειναι η αληθινή πραγματικότητα .
Η αληθινή πραγματικότητα ευρίσκεται μόνο εις τας ιδέας.
Για να αντιληφθούμε στο απλοικότερον την ιδέα του Πλάτωνα ειναι απο την καθημερινότητά μας όταν ανακαλύπτουμε νέα πράγματα , νέες πρωτότυπες εφευρέσεις οι οποίες όμως προυπήρχαν ως ιδέες κρυμμένες στο σύμπαν , μέχρι να τις ανακαλύψει κάποιος και να τις κατεβάσει κάτω.
Για να αγγίξεις όμως τις ιδέες και το καθόλου του Πλάτωνα πρέπει ο ποιητής να έχει καταληφθεί απο την θεία μανία και όχι μόνο απο την τεχνική . Η τεχνική βέβαια ειναι προυπόθεσης και προπαιδεία για να γίνει κάποιος μεγάλος ποιητής.
Το αντιλαμβανόμαστε αυτό σήμερα στο παίξιμο ενός ηθοποιού , οποίος κατέχει άριστα την τεχνική αλλά δεν έχει το καθόλου και ως εκ τούτου η παράσταση δεν έχει ψυχή και την διάσταση που θέλει να δώσει ο ποιητής .
Ενα ποιητικόν έργον δεν χάνει την αξίαν του την δραματικήν αν δεν παρασταθεί καλώς και το αντίθετον μία θεατρική επιτυχία , με άριστη τεχνική δεν αποδεικνύει μόνη της ,οτι το παρασταθέν έργο ειναι απο ποιητικής απόψεως καλόν.

Τον αισθητόν αυτόν κόσμον , ο οποίος ειναι ήδη μίμημα (είδωλον),του αληθινού (ιδεών) μιμείται και πάλιν ο καλλιτέχνης . Ωστε το έργον ειναι μίμησις μιμήσεως ,και ο καλλιτέχνης ,ως δημιουργός ειδώλων , ειναι τρίτος της αλήθειας , παριστάνει δηλαδή την αληθινήν πραγματικότητα απο τρίτο χέρι ,όπως θα ελέγαμεν σήμερα και αυτήν όχι πάντοτε ορθώς .
(ιδέα , αληθινός κόσμος--> έργο , αισθητός κόσμος --> αναπαράσταση )
Ο αρχαίος κόσμος έδιδε δεσπόζουσα θέσην εις το αντικείμενο δηλαδή το έργον το ίδιο και όχι στον ποιητή δηλαδή στο υποκείμενο του έργου o οποίος εξέφραζε καθολικές και πανανθρώπινες αλήθειες και όχι προσωπικές απόψεις.
Αλλωστε σε αντίθεση με σήμερα ,ο αρχαίος κόσμος δεν ενδιαφέρετο για την βιογραφία των ποιητών και των καλλιτεχνών ως βοήθημα δια την ερμηνεία του έργου.
Στην ως άνω απαξίωση του Πλάτωνα των συμμετεχόντων ,δηλαδή του ποιητή και του καλλιτέχνη , στην δημιουργία του έργου , ο Αριστοτέλης επαναφέρει την τάξη και την λογική ...
Τα αισθητά όντα (άνθρωπος) , δεν ειναι μιμήματα των έξω αυτών ευρισκομένων ιδεών , περιέχουν την ουσίαν των εντός αυτών , ο δε καλλιτέχνης μιμούμενος τα αισθητά δεν είναι τρίτος απ΄ αληθείας πλέον.
Αλλά δυστυχώς ο σημερινός κόσμος ,χάνοντας το μέτρο (Επίδαυρος) , απαξιώνει το έργο και δίνει σημασία στο life style του καλλιτέχνη και τις ανάγκες του ,τροποποιώντας ακόμη και την υπόθεση του έργου. Ο λόγος γίνεται δευτερεύων και η παράσταση καταλήγει υπερθέαμα επιθεωρήσεων και νυκτερινών κέντρων.
Εκ των πραγμάτων δικαιώνεται ο Πλάτων , λόγω της σημερινής τάσης στο οικονομικό κέρδος και όχι στο πνευματικό . Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και φωτεινές εξαιρέσεις που ο λόγος θριαμβεύει μαζί με την αναπαράσταση , όταν ο καλλιτέχνης καταθέτει την ψυχήν του .

Για να αποφύγουν την προσωπική προβολή του καλλιτέχνη και μοιραίως το star system το έργο επαίζετο στην αρχαιότητα , με μάσκες .