ΗΝΙΟΧΟΣ - Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΙΤΙΟΣ

 

Αιτία ελομένου θεός αναίτιος 

μτφ. 

Η ευθύνη ανήκει εις εκείνον , ο οποίος επιλέγει . Ο Θεός είναι αναίτιος 

Πολιτεία Πλάτων

παραπομπή ===> ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΕΝ '' ΕΚΥΠΤΟΝ '' ΟΥΤΕ ΚΑΝ ΟΤΑΝ ΠΡΟΣΗΥΧΟΝΤΟ

Ο άνθρωπος εκ της κορυφής του κύκλου , έχων την αφ΄ υψηλού θέαση του όλου , δύναται να αποφασίσει ποίαν κατεύθυνση θα επιλέξει . Θα οπισθοδρομήσει ακολουθών την αριστεράν ή θα προοδεύσει επιλέγων την δεξιάν ; Διότι η σπονδυλική του στήλη είναι πάντοτε κάθετος επί της γης, σχηματίζοντας ορθήν γωνίαν . Ορθήν ή ορθίαν σπονδυλικήν στήλην έχει μόνον το έλλογον ον , άνθρωπος . Τα πτηνά , τα οποία και αυτά ίστανται επί των δύο ποδών των , δεν έχουν κάθετον την σπονδυλικήν των στήλην , σχηματίζοντας οξείαν γωνίαν με την γην. 

Η λέξη ορθή είναι δυνατόν να αναφέρεται τόσον στην ηθικήν , όσον και στην φυσική στάση του ανθρώπου. Η ρίζα  ο ρ θ - οδηγεί την διάνοιαν στο νοητόν πεδίον , όπου η κάθετος θέσις δια της ορθής γωνίας , είναι η μοναδική , η ενώνουσα το θείον με το κέντρον του κύκλου ή το κέντρον του είναι του θνητού . Πάσα άλλη ευθεία , φερόμενη εκ του μεσουρανήματος σε άλλο σημείον της διαμέτρου , πλην του κέντρου του κύκλου είναι υπερβολή ή έλλειψη ( Ήρωνας ο Αλεξανδρέας ) 

Κατά τον Πλάτωνα , η ψυχή έχει αντιθετικές υφής ροπές : 

• το λογιστικόν  , δηλαδή  λογικήν , φρόνηση και δικαιοσύνη , Ηνίοχο
• το άλογον , δηλαδή τα ασυγκράτητα πάθη και δύο ίππους , τον μαύρον και τον λευκόν . 

η ψυχή έχει την δυνατότητα επιλογής των αλόγων της ίππων . 

Άλογον , κατά την αρχαιότητα , εσήμαινε  το στερούμενον λογικής ον , κατ' αντιδιαστολήν της έννοιας άνθρωπος . Ο ίππος δεν ωνομάζετο άλογον . Στην νεο ελληνικήν άλογον σημαίνει κατ΄ αποκλειστικότητα ίππος . Και αυτό σήμερα είναι κατανοητόν καθότι ενώ το ενστικτώδες και το συναισθηματικόν μέρος της ψυχής ίππου και ανθρώπου είναι κοινά , όμως το λογικόν μέρος είναι ανθρώπινον . Η ψυχή δεν έχει φύλον . Όμως το φύλον ανδρός και γυναικός προσδιορίζεται από τα γεννητικά όργανα , τα οποία δεν είναι όμοια . Έχουν όμως κοινή ονομασίαν , την λέξη ίππος . Συνεπώς η λέξη ίππος ορίζει όχι την φυσιολογίαν , αλλά την ψυχολογίαν των δύο φύλων , η οποία αμερόληπτα δεν διακρίνει την ψυχήν σε δύο φύλα. Από το ζωικόν βασίλειο μόνον ο ίππος οδηγεί τον άνθρωπο στα πεδία των μαχών , ουδέποτε οπισθοχωρών ή δειλιάζων ενώπιον της αγριότητας του αίματος και του ορυμαγδού του πολέμου . Όμως η εξέλιξη της μάχης εξαρτάται αποκλειστικά και μόνον από τον Ηνίοχο και όχι από τους ίππους. Ο ίππος των δύο φύλων , το ήμισυ του αλόγου μέρους της ψυχής , αφορά  εις το ενθουσιαστικόν ηρωικόν της μέρος , εις την τόλμην και το σθένος , όχι όμως εις την ανδρείαν , η οποία ανήκει εις το Ηνιοχικόν της μέρος . Ο Ηνίοχος θα επιλέξει , εάν είναι σκόπιμος η μάχη η εάν θα αποβεί επιζήμιος .

Η ελευθερία της βούλησης είναι εξαρτημένη από το σύνολο της ψυχής . Σχήμα οξύμωρον , πως είναι δυνατόν η ελευθερία να είναι εξαρτημένη  ;

Το κίνητρον , το πρώτον κινούν , αφετηρία έχει το άλογον μέρος της ψυχής . Οι δύο ίπποι προηγούνται και έπεται ο Ηνίοχος . Η δύναμις των ίππων ,   σύρει το άρμα και τον Ηνίοχον , ομού και ανεξέλεγκτα κατ΄ αρχήν . Εκεί επεμβαίνει ο Ηνίοχος / λογικήν και δίνει κατεύθυνση εις τους ίππους . Άρα ευθύνη του Ηνίοχου , με στάση ορθήν επί του άρματος , να δώσει κατεύθυνση στους ίππους .Όρθιος επί του άρματος ο Ηνίοχος θα κατευθύνει τα άλογα μέρη της ψυχής , κατά την κρίσιν του , στην ατέρμονα και κουραστική επαναληπτικότητα των ενσαρκώσεων . Tο άρμα , επί του οποίου ίσταται ο Ηνίοχος , είναι το σώμα , το, υπό της ψυχής κατεχόμενον και κινούμενον και υπ΄αυτής ελεγχόμενον , εξαρτώμενον όμως εκ του Ηνιόχου , δηλαδή της λογικής .  Εφ΄όσον όμως το άλογον πειθαρχήσει εις το λογικόν , η ψυχή θα ακολουθήσει τον θεόν της επιλογής της στον Υπερουράνιον Τόπον .

Η εξάρτηση της ελευθερίας της βούλησης οφείλεται σε δύναμη , μη εμφανή . Ποιος είναι πράγματι ο ισχυρότερος , το άλογον ή το λογικόν μέρος της ψυχής ; Οι ορθές επιλογές της λογικής πρέπει να είναι ισχυρότερες των αλόγων παρορμήσεων , ουσιαστικών όμως κινήτρων της ψυχής ...

Ο Κένταυρος είναι ο αντίποδας του Ηνιόχου . Η παρουσία του Κενταύρου στον Ναό του Ασκληπιού εμφανίζει την ασθένειά του , ενώ ο Ηνίοχος στους Δελφούς υποδηλώνει την θεραπευμένη , ενσυνείδητη ψυχή . Ο Ηνίοχος είναι ο λογικός σκεπτόμενος , εξισορροπημένος και ενοποιημένος άνθρωπος , ενώ ο Κένταυρος  είναι ο συναισθηματικώς σκεπτόμενος , ανισόρροπος και διχασμένος .
Και οι δύο χρησιμοποιούν την σκέψη , αλλά για διαφορετικούς σκοπούς . Η σκέψη δια της λογικής διέπει τον Ηνίοχο , ενώ η σκέψη διά του συναισθήματος τον Κένταυρον . Πάντοτε η σκέψη απαιτεί κόπον . Το αποτέλεσμα του κόπου φέρει την ανταμοιβή ή την καταστροφή , αναλόγως του επιδιωκόμενου σκοπού . ( κ ό π ο ς = σ + κ ο π ό ς )

--------------
Οι δύο τελευταίοι στίχοι των Χρυσών Επών των Πυθαγορείων υπόσχονται εις τον ικέτην , ότι όμοιος με Ηνίοχον , έχων δηλαδή εξισορροπήσει τους δύο ίππους , όταν εγκαταλείψη το σώμα και έλθει εις τον αιθέρα θα καταστεί αθάνατος θεός άμβροτος και όχι πλέον θνητός . Ο Ηνίοχος αλληγορεί την ράβδον του Κηρυκείου , οι δε δύο ίπποι , τα εναλλασόμενα ρεύματα , τους δύο όφεις .